İlhan SELÇUK

İlhan

SELÇUK

1950'de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Avukatlık, matbaacılık, dergi ve gazetelerde yazı işleri müdürlüğü yaptı. İlk yazıları 1952 yılında 41 Buçuk isimli mizah dergisinde çıktı. 1963'den günümüze Cumhuriyet gazetesinde fıkra yazarlığını sürdürüyor. Karikatürist Turhan Selçuk'un kardeşi ve grafik sanatçısı Mengü Ertel'in eşi olan Ülfet Ertel'in kardeşidir.

İlhan Selçuk 12 Mart Muhtırasından sonra, 9 Mart 1971 darbe teşebbüsüne katılan Milli Demokratik Devrimcilerden olduğu gerekçesiyle gözaltına alındı. 12 Mart 1971 muhtırasına giden süreçte Doğan Avcıoğlu'nun çıkardığı Devrim (gazete)si etrafında toplanan ve içlerinde 27 Mayıs Darbesini yapan Milli Birlik Komitesi'nin gerçek lideri Emekli Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun da bulunduğu "Milli Demokratik Devrimciler", o dönemin siyasi partilerinin demokrasi anlayışının bir oyalamaca olduğunu ileri sürerek ulusçu-devrimci yöntem olarak ifade edilen ilkeler doğrultusunda parlamento dışı muhalefeti savunuyorlardı. Türkiye'de Ordu'yu tahrik ederek sol-sosyalist, bir çeşit Baasçı yönetim kurdurmak için Doğan Avcıoğlu ve İlhan Selçuk'un başını çektiği çok ciddi faaliyetler vardı. Devrim gazetesinin genel yayın yönetmeni Hasan Cemal çok sonraları anılarını anlattığı Cumhuriyet'i Çok Sevmiştim adlı kitabında o zamanki maksatlarının "ulusalcı" subayları ikna ederek onlarla birlikte bir "Milli Demokratik Devrim" darbesi yapmak olduğunu yazdı. 1971de Oktay Kurtböke ile beraber sıkıyönetim mahkemesinde yargılandı. Selçuk, 12 Mart döneminde "Ziverbey Köşkü"nde yaşadığı sorgulama günleri üzerine açıklamalar yapmayı düşünmediğini belirtse de daha sonra burada yaşadıklarından yola çıkarak köşkün adını taşıyan bir kitap yazdı. Kitapla birlikte Ziverbey Köşkünün işkence iddiaları ilk defa anlatılmış oldu. Selçuk, Köşkteki işkence iddiasını ifadesinin içine akrostiş yöntemiyle gizlice yerleştirmişti, yazdığı her cümlenin sondan ikinci kelimesinin baş harfi yukarıdan aşağı sıralandığında "işkence altındayım" cümlesi çıkıyordu .

Yazar, Ziverbey Köşkündeki "ilişki ağı" konusundaki bir soruyu şöyle yanıtlamıştır: "Erenköy Köşkü Cevdet Sunay-Memduh Tağmaç-Faik Türün cuntasının işkence merkeziydi. 12 Mart yapısı içinde özel bir yeri vardı. Çünkü 1. Ordu'nun bulunduğu İstanbul bölgesinde Faik Türün, kendi yetkilerini kullanarak özel operasyonlar yaptırabiliyordu. Basın da İstanbul'da olduğuna göre, burada yaşandı birçok şey. İnsanlar tutuklanmaya, gözaltına alınmaya, kovuşturulmaya başlandı, davalar birbirini izledi. Bu karmaşa içinde aydınlık olan şudur: 12 Mart döneminde Erenköy'de, Ziverbey'de Zihni Paşa Köşkü diye anılan (ya da Ziverbey Köşkü) yerde Faik Türün ve (1991 yılında bir Dev-Sol militanı tarafından öldürülecek olan) Memduh Ünlütürk buyruğunda bir işkence merkezi kurulmuştur. Bu işkence merkezinde de birçok aydın tezgahtan geçirilmiştir." Selçuk, kitapta yaşadığı işkenceyi şöyle anlatıyordu: Gözlerim bağlı olduğundan hiçbir şey görmüyordum. Birileri beni yere yatırmışlar, çoraplarımı çıkarmışlardı. Ayak bileklerime bir alet geçirilmişti. Bir manivelanın ya da vidanın sıkıştırıldığını duyumsuyordum. Öyle bir an geldi ki, bacaklarımı kıpırdatamaz oldum.

İlhan Selçuk, 21 Mart 2008 günü saat sabah 04:30 sıralarında Ergenekon davası operasyonları kapsamında, gözaltına alınmıştır. Selçuk'la birlikte gözaltına alınanlar arasında[8] İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek, eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu, Ulusal Kanal Genel Yayın Yönetmeni Ferit İlsever, Aydınlık Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Serhat Bolluk ve gazeteci Adnan Akfırat da bulunmaktaydı. İlhan Selçuk, 22 Mart'ı 23 Mart 2008'e bağlayan gece, saat 01:30 sularında serbest bırakılmıştır.
14 Ağustos 2009 günü, rahatsızlanarak Vehbi Koç Amerikan Hastanesi Yoğun Bakım ünitesinde tedavi altına alınmış beyin damar tıkanıklığına bağlı olarak kısmi felç geçirdiği saptanmıştır. 10 gün yoğun bakım ünitesinde tedavi gören Selçuk, 24 Ağustos 2009 günü yoğun bakımdan çıkmıştır.
21 Haziran 2010 günü çoklu organ yetmezliği nedeniyle İstanbul'da hayatını kaybetti. Vasiyeti üzerine Nevşehir'in Hacıbektaş İlçesi'nde ağabeyi Turhan Selçuk’un yanıbaşında toprağa verildi.

Eserleri

Uzak Komşu Rusya'dan Gezi Notları (1967) - Gezi notları
Mustafa Kemal'in Saati (1969) - Belgesel yazılar
Yüzbaşı Selahattin'in Romanı (2 cilt, 1973/1975) - Roman
Güzel Amerikalı (1976) - Gezi notları
Sovyetler, İran, Amerika İzlenimleri (1976) - Gezi notları
Yeni Kırallar, Yeni Soytarılar (1976) - Belgesel yazılar
Ağlamak ve Gülmek (1982) - Belgesel yazılar
Düşünüyorum Öyleyse Vurun (1984) - Belgesel yazılar
Görülmüştür (1986) - Belgesel yazılar
Ziverbey Köşkü (1987) - 12 Mart dönemi tutukluluğu anıları
Japon Gülü (1988) - Deneme
Enel Hakk'ın Hakkı - Cumhuriyet gazetesinde çıkmış, Alevi-Sünni konularında yazılmış çarpıcı yazıları içermektedir. Bazı Bektaşi Fıkraları ile okuyucu eğlenerek bilgilendiriliyor.
İskele Sancak Sol - Sağ - Şeriat
Düşünüyorum Öyleyse Vurun

İlhan Selçuk 12 Mart Muhtırasından sonra, 9 Mart 1971 darbe teşebbüsüne katılan Milli Demokratik Devrimcilerden olduğu gerekçesiyle gözaltına alındı. 12 Mart 1971 muhtırasına giden süreçte Doğan Avcıoğlu'nun çıkardığı Devrim (gazete)si etrafında toplanan ve içlerinde 27 Mayıs Darbesini yapan Milli Birlik Komitesi'nin gerçek lideri Emekli Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun da bulunduğu "Milli Demokratik Devrimciler", o dönemin siyasi partilerinin demokrasi anlayışının bir oyalamaca olduğunu ileri sürerek ulusçu-devrimci yöntem olarak ifade edilen ilkeler doğrultusunda parlamento dışı muhalefeti savunuyorlardı. Türkiye'de Ordu'yu tahrik ederek sol-sosyalist, bir çeşit Baasçı yönetim kurdurmak için Doğan Avcıoğlu ve İlhan Selçuk'un başını çektiği çok ciddi faaliyetler vardı. Devrim gazetesinin genel yayın yönetmeni Hasan Cemal çok sonraları anılarını anlattığı Cumhuriyet'i Çok Sevmiştim adlı kitabında o zamanki maksatlarının "ulusalcı" subayları ikna ederek onlarla birlikte bir "Milli Demokratik Devrim" darbesi yapmak olduğunu yazdı. 1971de Oktay Kurtböke ile beraber sıkıyönetim mahkemesinde yargılandı. Selçuk, 12 Mart döneminde "Ziverbey Köşkü"nde yaşadığı sorgulama günleri üzerine açıklamalar yapmayı düşünmediğini belirtse de daha sonra burada yaşadıklarından yola çıkarak köşkün adını taşıyan bir kitap yazdı. Kitapla birlikte Ziverbey Köşkünün işkence iddiaları ilk defa anlatılmış oldu. Selçuk, Köşkteki işkence iddiasını ifadesinin içine akrostiş yöntemiyle gizlice yerleştirmişti, yazdığı her cümlenin sondan ikinci kelimesinin baş harfi yukarıdan aşağı sıralandığında "işkence altındayım" cümlesi çıkıyordu .

Yazar, Ziverbey Köşkündeki "ilişki ağı" konusundaki bir soruyu şöyle yanıtlamıştır: "Erenköy Köşkü Cevdet Sunay-Memduh Tağmaç-Faik Türün cuntasının işkence merkeziydi. 12 Mart yapısı içinde özel bir yeri vardı. Çünkü 1. Ordu'nun bulunduğu İstanbul bölgesinde Faik Türün, kendi yetkilerini kullanarak özel operasyonlar yaptırabiliyordu. Basın da İstanbul'da olduğuna göre, burada yaşandı birçok şey. İnsanlar tutuklanmaya, gözaltına alınmaya, kovuşturulmaya başlandı, davalar birbirini izledi. Bu karmaşa içinde aydınlık olan şudur: 12 Mart döneminde Erenköy'de, Ziverbey'de Zihni Paşa Köşkü diye anılan (ya da Ziverbey Köşkü) yerde Faik Türün ve (1991 yılında bir Dev-Sol militanı tarafından öldürülecek olan) Memduh Ünlütürk buyruğunda bir işkence merkezi kurulmuştur. Bu işkence merkezinde de birçok aydın tezgahtan geçirilmiştir." Selçuk, kitapta yaşadığı işkenceyi şöyle anlatıyordu: Gözlerim bağlı olduğundan hiçbir şey görmüyordum. Birileri beni yere yatırmışlar, çoraplarımı çıkarmışlardı. Ayak bileklerime bir alet geçirilmişti. Bir manivelanın ya da vidanın sıkıştırıldığını duyumsuyordum. Öyle bir an geldi ki, bacaklarımı kıpırdatamaz oldum.

İlhan Selçuk, 21 Mart 2008 günü saat sabah 04:30 sıralarında Ergenekon davası operasyonları kapsamında, gözaltına alınmıştır. Selçuk'la birlikte gözaltına alınanlar arasında[8] İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek, eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu, Ulusal Kanal Genel Yayın Yönetmeni Ferit İlsever, Aydınlık Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Serhat Bolluk ve gazeteci Adnan Akfırat da bulunmaktaydı. İlhan Selçuk, 22 Mart'ı 23 Mart 2008'e bağlayan gece, saat 01:30 sularında serbest bırakılmıştır.
14 Ağustos 2009 günü, rahatsızlanarak Vehbi Koç Amerikan Hastanesi Yoğun Bakım ünitesinde tedavi altına alınmış beyin damar tıkanıklığına bağlı olarak kısmi felç geçirdiği saptanmıştır. 10 gün yoğun bakım ünitesinde tedavi gören Selçuk, 24 Ağustos 2009 günü yoğun bakımdan çıkmıştır.
21 Haziran 2010 günü çoklu organ yetmezliği nedeniyle İstanbul'da hayatını kaybetti. Vasiyeti üzerine Nevşehir'in Hacıbektaş İlçesi'nde ağabeyi Turhan Selçuk’un yanıbaşında toprağa verildi.

Eserleri

Uzak Komşu Rusya'dan Gezi Notları (1967) - Gezi notları
Mustafa Kemal'in Saati (1969) - Belgesel yazılar
Yüzbaşı Selahattin'in Romanı (2 cilt, 1973/1975) - Roman
Güzel Amerikalı (1976) - Gezi notları
Sovyetler, İran, Amerika İzlenimleri (1976) - Gezi notları
Yeni Kırallar, Yeni Soytarılar (1976) - Belgesel yazılar
Ağlamak ve Gülmek (1982) - Belgesel yazılar
Düşünüyorum Öyleyse Vurun (1984) - Belgesel yazılar
Görülmüştür (1986) - Belgesel yazılar
Ziverbey Köşkü (1987) - 12 Mart dönemi tutukluluğu anıları
Japon Gülü (1988) - Deneme
Enel Hakk'ın Hakkı - Cumhuriyet gazetesinde çıkmış, Alevi-Sünni konularında yazılmış çarpıcı yazıları içermektedir. Bazı Bektaşi Fıkraları ile okuyucu eğlenerek bilgilendiriliyor.
İskele Sancak Sol - Sağ - Şeriat
Düşünüyorum Öyleyse Vurun

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Güncelleyen: Ali Karahan

Eserler yükleniyor...

Edward J. Erickson , Mesut UYAR

Osmanlı Askeri Tarihi

İstanbul, 2017, İş Bankası Kültür Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Orta Doğu Balkan Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

176 kez

görüntülendi.

Alev COŞKUN

Kuvayı Milliyenin Kuruluşu

İstanbul, 1996, Çağdaş Yayınları.

Kitap Türkçe Türkiye Cumhuriyeti

Bu Kitap

41 kez

görüntülendi.

Mustafa Albayrak

Milli Mücadele Dönemi’nde Batı Anadolu Kongreleri : 17 Mart 1919 - 2 Ağustos 1920

Ankara, 1998, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

32 kez

görüntülendi.

Ferhat Eroğlu

Yunus Nadi-Hayatı ve Eserleri (1879-1924)

İstanbul, 2016, DOKTORA.

Tez Türkçe Tarih

Bu Tez

24 kez

görüntülendi.

Zeynep Kalyoncuoğlu

Anadolu'da Kuva-yı Milliye'nin Oluşumu

Ankara, 2011, DOKTORA.

Tez Türkçe Tarih

Bu Tez

24 kez

görüntülendi.

Emel AKAL

Milli Mücadelenin Başlangıcında Mustafa Kemal, İttihat Terakki ve Bolşevizm

İstanbul, 2013, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Sosyal Bilimler Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy Anadolu

Bu Kitap

19 kez

görüntülendi.

Tarık Zafer TUNAYA

Türkiye'de Siyasal Partiler: İttihat ve Terakki,Bir Çağın,Bir Kuşağın,Bir Partinin Tarihi

İstanbul, 2015, İletişim.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy Osmanlı

Bu Kitap

14 kez

görüntülendi.

Özlem ÇANKAYA

Milli Mücadele Dönemi'nde Asker Firarileri

Ankara, 2018, MASTER.

Tez Türkçe Tarih

Bu Tez

11 kez

görüntülendi.

Mustafa TURAN

Yunan Mezalimi : İzmir, Aydın, Manisa, Denizli - 1919 - 1923

Ankara, 1999, Atatürk Araştırma Merkezi.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

8 kez

görüntülendi.

Sadiye TUTSAK

“Türk İstiklâl Harbi’nde Alman Silahları ve Askerî Mühimmâtı”

Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi.

Makale Türkçe Sosyal Bilimler Tarih

Bu Makale

8 kez

görüntülendi.

Naci KUTLAY

İttihad Terakki ve Kürtler

Ankara, 1992, Beybun Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Oğuz KEKLİKCİ

Milli Mücadelenin başlangıcında İttihad ve Terakki Fırkası (Ekim 1918-Mayıs 1919)

, 2011, MASTER.

Tez Türkçe Sosyal Bilimler Tarih

Bu Tez

5 kez

görüntülendi.

İbrahim ARTUÇ

Kurtuluş Savaşı Başlarken: 1912-1922 Türk Savaşları Belgeseli

İstanbul, 1987, Kastaş Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

6 kez

görüntülendi.

Mesut UYAR

The Ottoman Army and the First World War

New York, 2021, Routledge.

Kitap İngilizce Tarih 20. yy

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Sina AKŞİN

İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele, (Mutlakiyete Dönüş 1918-1919)

İstanbul, 2004, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset 20. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Sina AKŞİN

İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele, (Mutlakiyete Dönüş 1918-1919)

İstanbul, 2004, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset 20. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Aydın AYHAN

“II. Meşrutiyet'in Getirdiği Yenileşme ve Çağdaşlaşma Çalışmaları İçinde Balıkesir Gibi Bir Anadolu Kasabasının 1909-1918 Yılları”

Tıp Tarihi Araştırmaları.

Makale Türkçe Sosyal Bilimler Tarih Türkiye Cumhuriyeti 20. yy Osmanlı

Bu Makale

2 kez

görüntülendi.

Muharrem Yunus ÇELİK

Kafkas Müslümanlarının Bağımsızlık Mücadelesinde Kafkas İslam Ordusunun Rolü

Karabük , 2020, MASTER.

Tez Türkçe Sosyal Bilimler Tarih Siyaset

Bu Tez

0 kez

görüntülendi.

Taner AKÇAM

‘Ermeni Meselesi Hallolunmuştur’ Osmanlı Belgelerine Göre Savaş Yıllarında Ermenilere Yönelik Politikalar

İstanbul, 2020, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Sosyal Bilimler

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Aydın AYHAN

“Çanakkale Savaşlarında Cephede ve Cephe Gerisinde Tıbbi Çalışmalar (Balıkesir Örneği)”

Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları.

Makale Türkçe Tarih Sağlık

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.