Mehmet Ali AYBAR

Mehmet Ali

AYBAR

Mehmet Ali Aybar 1908 İstanbul doğumlu. Hareket Ordusu kumandanlarından Hüseyin Hüsnü Paşa ve matematikçi Gelenbevi İsmail Efendi’nin torunu. Çocukluğu, Cihangir, Yeşilköy ve Kuzguncuk’ta geniş aile çevresinde geçti. Yeşilköy’deki Fransız Okulu’nu ve Galatasaray Lisesi’ni bitirdi. 1939’da İstanbul Hukuk Fakültesi’nde Devletler Hukuku doktoru iken, Paris’e Sorbonne Üniversitesi’ne hukuk araştırmaları yapmaya gitti. Fakat bir yılın sonunda İkinci Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla, kuzeni şair Oktay Rıfat ve birkaç arkadaşı ile beraber bisiklete atlayıp Paris’ten Lyon’a kaçti, ordan da Turkiye’ye döndü. 1942’de Devletler Hukuku doçenti olduğu İstanbul Hukuk Fakültesi’nden 1946’da Vatan gazetesinde yazdığı Milli Şef İnönü rejimini eleştiren ‘Kağıt Üzerinde Demokrasi’ başlıklı yazı nedeniyle uzaklaştırıldı. 1947-49 yılları arasında her ikisi de sıkı yönetimce kapatılan Hür ve Zincirli Hürriyet gazetelerini çıkarttı. 1949’da yine Milli Şef İnönü’ye yazdığı ‘Açık Mektup’tan dolayı ‘hakaret’ten hüküm giydi ve Paşakapısı Cezaevi’ne girdi. Burada, diğer şair kuzeni Nazım Hikmet’le 1950 affına kadar yattı.1962’de bir grup sendikacının kurduğu Türkiye İşçi Partisi’nin genel baskanlığı görevini kabul etti ve ömrü boyunca teorisyen ve bilim adamı olarak götürdüğü sosyalizm mücadelesinde; 1962-69 yılları arasında TİP’in başında lider ve eylem adamı kimliğiyle etkili oldu. 1965 yılında Türkiye’de ilk defa bir sosyalist parti Aybar başkanlığında Meclis’e 15 milletvekili soktu. 1967’de ABD’yi savaş suçlusu olarak mahkum eden Russell Mahkemesi üyesi olarak Vietnam’a gitti. Dünya sosyalizm tarihinde ilk defa Sovyetlerden bağımsız bir politika güden TİP’in başkanı olan ve ‘Türkiye’ye özgü, güleryüzlü sosyalizm’ kavramının yaratıcısı olan Aybar, 1968’de Sovyetlerin Çekoslovakya’yı işgaline sert bir tepki gösterdi.Bu, parti içinde hizipleşmelerin su yüzüne çıkmasına neden oldu. Aybar, 1969’da genel başkanlıktan, 1971’de partiden istifa etti. 12 Mart döneminde Meclis’teki tek sosyalist olan Aybar, dönemin baskılarına ve idamlara karşı tek başına mücadele etti.1975’te TİP’ten ayrılan elli arkadaşla beraber, daha sonra Sosyalist Devrim partisi adını alan, Sosyalist Parti’yi kurdu. İlk defa bu partinin tüzüğünde, genel başkan ve yöneticilerin üst üste iki dönem başa geçmelerini engelleyen ve yönetim kurulunun üçte ikisinin kol emekçilerinden oluşmasını öngören şartlar yer aldı. SDP, 12 Eylül cuntası ile kapatıldı. Bu tarihten sonraki hayatında
Aybar, parçalanan Türk solunun birleşmesi icin inançla ve inatla çalişmalarını sürdürmüştür.1995 yılında 87 yaşında iken İstanbul’da ölen Aybar, bilim adamı ve lider olmanın yanı sıra ünlü bir atlet ve sporcudur.100, 200 ve 400 metreleri koşmuş, Türkiye ve Balkan rekorları kırmıştır.1928 Amsterdam Olimpiyatları’na, 1930,’31 ve ’33 Atina Balkan Oyunları’na katılmıştır. Edebiyata ve resme çok meraklı olan Aybar’ın kendi resim çalışmaları da vardır. Fakat çok genç yaşlarından itibaren bütün hayatı kapsayan uğraşı, yazı yazmak olmuştur.

Mehmet Ali Aybar 1908 İstanbul doğumlu. Hareket Ordusu kumandanlarından Hüseyin Hüsnü Paşa ve matematikçi Gelenbevi İsmail Efendi’nin torunu. Çocukluğu, Cihangir, Yeşilköy ve Kuzguncuk’ta geniş aile çevresinde geçti. Yeşilköy’deki Fransız Okulu’nu ve Galatasaray Lisesi’ni bitirdi. 1939’da İstanbul Hukuk Fakültesi’nde Devletler Hukuku doktoru iken, Paris’e Sorbonne Üniversitesi’ne hukuk araştırmaları yapmaya gitti. Fakat bir yılın sonunda İkinci Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla, kuzeni şair Oktay Rıfat ve birkaç arkadaşı ile beraber bisiklete atlayıp Paris’ten Lyon’a kaçti, ordan da Turkiye’ye döndü. 1942’de Devletler Hukuku doçenti olduğu İstanbul Hukuk Fakültesi’nden 1946’da Vatan gazetesinde yazdığı Milli Şef İnönü rejimini eleştiren ‘Kağıt Üzerinde Demokrasi’ başlıklı yazı nedeniyle uzaklaştırıldı. 1947-49 yılları arasında her ikisi de sıkı yönetimce kapatılan Hür ve Zincirli Hürriyet gazetelerini çıkarttı. 1949’da yine Milli Şef İnönü’ye yazdığı ‘Açık Mektup’tan dolayı ‘hakaret’ten hüküm giydi ve Paşakapısı Cezaevi’ne girdi. Burada, diğer şair kuzeni Nazım Hikmet’le 1950 affına kadar yattı.1962’de bir grup sendikacının kurduğu Türkiye İşçi Partisi’nin genel baskanlığı görevini kabul etti ve ömrü boyunca teorisyen ve bilim adamı olarak götürdüğü sosyalizm mücadelesinde; 1962-69 yılları arasında TİP’in başında lider ve eylem adamı kimliğiyle etkili oldu. 1965 yılında Türkiye’de ilk defa bir sosyalist parti Aybar başkanlığında Meclis’e 15 milletvekili soktu. 1967’de ABD’yi savaş suçlusu olarak mahkum eden Russell Mahkemesi üyesi olarak Vietnam’a gitti. Dünya sosyalizm tarihinde ilk defa Sovyetlerden bağımsız bir politika güden TİP’in başkanı olan ve ‘Türkiye’ye özgü, güleryüzlü sosyalizm’ kavramının yaratıcısı olan Aybar, 1968’de Sovyetlerin Çekoslovakya’yı işgaline sert bir tepki gösterdi.Bu, parti içinde hizipleşmelerin su yüzüne çıkmasına neden oldu. Aybar, 1969’da genel başkanlıktan, 1971’de partiden istifa etti. 12 Mart döneminde Meclis’teki tek sosyalist olan Aybar, dönemin baskılarına ve idamlara karşı tek başına mücadele etti.1975’te TİP’ten ayrılan elli arkadaşla beraber, daha sonra Sosyalist Devrim partisi adını alan, Sosyalist Parti’yi kurdu. İlk defa bu partinin tüzüğünde, genel başkan ve yöneticilerin üst üste iki dönem başa geçmelerini engelleyen ve yönetim kurulunun üçte ikisinin kol emekçilerinden oluşmasını öngören şartlar yer aldı. SDP, 12 Eylül cuntası ile kapatıldı. Bu tarihten sonraki hayatında 
Aybar, parçalanan Türk solunun birleşmesi icin inançla ve inatla çalişmalarını sürdürmüştür.1995 yılında 87 yaşında iken İstanbul’da ölen Aybar, bilim adamı ve lider olmanın yanı sıra ünlü bir atlet ve sporcudur.100, 200 ve 400 metreleri koşmuş, Türkiye ve Balkan rekorları kırmıştır.1928 Amsterdam Olimpiyatları’na, 1930,’31 ve ’33 Atina Balkan Oyunları’na katılmıştır. Edebiyata ve resme çok meraklı olan Aybar’ın kendi resim çalışmaları da vardır. Fakat çok genç yaşlarından itibaren bütün hayatı kapsayan uğraşı, yazı yazmak olmuştur.

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Güncelleyen: İnci Başak Aydın

Eserler yükleniyor...

Kudret EMİROĞLU

“Mehmet Ali Aybar: Hür Ve Zincirli Hürriyet Gazeteleri”

Kebikeç.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

32 kez

görüntülendi.

Gökhan ATILGAN

“Sosyalist Milliyetçilik Söylemi (Türkiye, 1961-1968): Temeller, Ayrılıklar”

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi.

Makale Türkçe

Bu Makale

16 kez

görüntülendi.

Gökhan ATILGAN

“Sosyalist Milliyetçilik Söylemi (Türkiye, 1961-1968): Temeller, Ayrılıklar”

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi.

Makale Türkçe

Bu Makale

16 kez

görüntülendi.

Türkiye’de Birey, İdeoloji ve Parti İlişkisinde Sosyalist Gelenek: Türkiye İşçi Partisi Örneği

, 2011, MASTER.

Tez Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Tez

13 kez

görüntülendi.

Türkiye’de Birey, İdeoloji ve Parti İlişkisinde Sosyalist Gelenek: Türkiye İşçi Partisi Örneği

, 2011, MASTER.

Tez Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Tez

13 kez

görüntülendi.

The Process of the Politicization of the Kurdish Identity in Turkey; the Kurds and the Turkish Labor Party (1961-1971)

, 2009, MASTER.

Tez İngilizce

Bu Tez

11 kez

görüntülendi.

Ş. Seçil ERDEM FIRAT

“Türk Siyasal Hayatında Özgün Bir İsim: Mehmet Ali Aybar”

Amme İdaresi Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Makale

8 kez

görüntülendi.

Ş. Seçil ERDEM FIRAT

“Türk Siyasal Hayatında Özgün Bir İsim: Mehmet Ali Aybar”

Amme İdaresi Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Makale

8 kez

görüntülendi.

Ş. Seçil ERDEM FIRAT

“Türk Siyasal Hayatında Özgün Bir İsim: Mehmet Ali Aybar”

Amme İdaresi Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Makale

8 kez

görüntülendi.

“1945-1950 Arası “Demokratikleşme” Sürecinde Basın”

İstanbul Üniversitesi Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi.

Makale Türkçe

Bu Makale

8 kez

görüntülendi.

Ş. Seçil ERDEM FIRAT

“Türk Siyasal Hayatında Özgün Bir İsim: Mehmet Ali Aybar”

Amme İdaresi Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Makale

8 kez

görüntülendi.

Feroz Ahmad , Feroz Ahmad , Feroz Ahmad

Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980)

Istanbul, 1996, Hil Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Murat Gültekingil

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - 8: Sol

İstanbul, 2008, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset Sosyoloji Türkiye Cumhuriyeti 20. yy İktisat Felsefe 19. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Ali Rıza GÖKBUNAR

Varlık Kapışması

İstanbul, 2015, Beta Basım.

Kitap Türkçe Tarih İktisat

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Roman sosyolojisi açısından Milli Mücadele romanında kurtuluş söyleminin farklı yansımaları

Konya, 2013, MASTER.

Tez Türkçe Sosyal Bilimler Tarih Sosyoloji

Bu Tez

3 kez

görüntülendi.

Elçin ATEŞOĞLU

Türk Siyasal Yaşamında Milli Demokratik Devrim Düşüncesi

, 2006, MASTER.

Tez Türkçe Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Tez

1 kez

görüntülendi.

Elçin ATEŞOĞLU

Türk Siyasal Yaşamında Milli Demokratik Devrim Düşüncesi

, 2006, MASTER.

Tez Türkçe Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Tez

1 kez

görüntülendi.

Elçin ATEŞOĞLU

Türk Siyasal Yaşamında Milli Demokratik Devrim Düşüncesi

, 2006, MASTER.

Tez Türkçe Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy

Bu Tez

1 kez

görüntülendi.