Brest-Litovsk Antlaşması'ndan Mondros Mütarekesi'ne Şark Vilayetlerinde Mülki ve İdari Sorunlar

Makale Türkçe Tarih× 20. yy× Osmanlı× Anadolu×

Künye:

Yazarlar:

Selçuk URAL

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2010

Yayınlandığı Eser:

Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

45-64

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://www.ctad.hacettepe.edu.tr/CTAD11.pdf

Operatör:

A. Kaan Gültekin

Güncelleyen:

Kübra Selen Yılmaz

Özet:

I. Dünya Savaşı asırlardan beri devam eden Türk-Rus mücadelesinde son safhayı
teşkil etmektedir. Rusya’nın hedefi Osmanlı Devleti’ni ortadan kaldırarak boğazları
ele geçirmek ve Doğu Anadolu üzerinden Basra Körfezi’ne ve Doğu Akdeniz’e
inmekti. 1915-1916 yıllarında Vilayât-ı Şarkiye’nin büyük kısmı Rus istilasına uğradı.
Ekim 1917 Devrimine kadar şehirler ve köyler Rus ordusu ve Taşnak çetelerinin
elinde acı günler yaşadı. Ekim İhtilâli Çarlığa son verirken 3 Mart 1918’de imzalanan
Brest-Litovsk Antlaşması da Osmanlı Devleti’ne doğu vilâyetlerini kurtarma fırsatı
tanıdı. Osmanlı ordusu Taşnak katliamlarına son vermek üzere harekâta girişerek
yaklaşık iki ay içinde bölgeyi kurtardı. Yeni dönemde mülkî teşkilâtın kurulması, iaşe,
muhacir, halkın refahının artırılması ve bazı askeri ve idarî muafiyetlerin tanınması
gibi konular hükûmetin önceliklerini meydana getirdi. Hükûmetin almaya çalıştığı pek
çok önlem mülkî teşkilatın tesisinde yaşanan sıkıntılardan dolayı zayıf kaldı. Savaşın
devam ediyor olması söz konusu adımlara da ciddî bir darbe indirdi.