Göktürk Dönemi İnsan Figürlü Taş Anıtlar

Orta Asya’nın geniş coğrafyasında 6-8.yy. arasında imparatorluk kuran Göktürkler politik ve kültürel anlamda aynı bölgede
yaşamış olan Hunların devamcıları olarak kabul edilmektedir. Hun çağında Orta Asya coğrafyasında başlayan ortak kültür ve sanat
oluşma gelişimleri Göktürk Dönemi özellikle Güney Sibirya, Altaylar, Moğolistan, Kazakistan ve Kırgızistan topraklarında devam
etmiş ve daha da pekişmiştir.
Bu coğrafyada Göktürk Dönemine ait çok sayıda bulunan dikili taşlar arasında insan tasvirli örnekler özellikle dikkati
çekmektedir. Atalar kültü ile bağlı olan bu geleneğinin kökleri ilkel çağ yapıları olan mengirlerekadar uzanmaktadır. Dikili taş
anıtların bir kısmıbağımsız alanlarda, büyük çoğunluğu ise özel anma törenleri için ayrılmışolan alanıniçinde veya dışında belli bir
şemaya dayanarak dizilmiştir. “Geyikli taşlar”, heykeller ve balballar olarak gruplandırılan bu taşanıtlar arasında heykeller daha
ayrıntılıtasvir ve detaylıişleyiştarzıile seçilmektedir. Ayakta duran ve oturan insan betimlemeleri olarak ayrıştırılan bu heykellerin
aslında hep oturur durumda figürleri canlandırmışolmasıdüşüncesi daha yakın dönemde ortaya atılan bir varsayımdır.
Bir başka gruplandırma ise bu figürlerin ellerinde tuttuklarınesnelere göre yapılabilir. Günümüze ulaşan taşanıtlar arasında
elinde içki kabı, müzik enstrümanı, kesilmişinsan kafalarıve kuştutan figürler bulunmaktadır. Tüm bu nesnelerin kendine özgü
sembolik anlamlarıGöktürklerdeki gömme ve anma törenleri ile bağlantılıdır.
Bu makalede Göktürk Dönemine ait insan tasvirli taşanıtlar ortak ikonografi ile seçilen üç gurup halinde ele alınacak ve
bunların simgesel anlamları, sanatsal ve stilistik özellikleri değerlendirilecektir.

Orta Asya’nın geniş coğrafyasında 6-8.yy. arasında imparatorluk kuran Göktürkler politik ve kültürel anlamda aynı bölgede 
yaşamış olan Hunların devamcıları olarak kabul edilmektedir. Hun çağında Orta Asya coğrafyasında başlayan ortak kültür ve sanat 
oluşma gelişimleri Göktürk Dönemi özellikle Güney Sibirya, Altaylar, Moğolistan, Kazakistan ve Kırgızistan topraklarında devam 
etmiş ve daha da pekişmiştir. 
Bu coğrafyada Göktürk Dönemine ait çok sayıda bulunan dikili taşlar arasında insan tasvirli örnekler özellikle dikkati 
çekmektedir. Atalar kültü ile bağlı olan bu geleneğinin kökleri ilkel çağ yapıları olan mengirlerekadar uzanmaktadır. Dikili taş
anıtların bir kısmıbağımsız alanlarda, büyük çoğunluğu ise özel anma törenleri için ayrılmışolan alanıniçinde veya dışında belli bir 
şemaya dayanarak dizilmiştir. “Geyikli taşlar”, heykeller ve balballar olarak gruplandırılan bu taşanıtlar arasında heykeller daha 
ayrıntılıtasvir ve detaylıişleyiştarzıile seçilmektedir. Ayakta duran ve oturan insan betimlemeleri olarak ayrıştırılan bu heykellerin 
aslında hep oturur durumda figürleri canlandırmışolmasıdüşüncesi daha yakın dönemde ortaya atılan bir varsayımdır. 
Bir başka gruplandırma ise bu figürlerin ellerinde tuttuklarınesnelere göre yapılabilir. Günümüze ulaşan taşanıtlar arasında 
elinde içki kabı, müzik enstrümanı, kesilmişinsan kafalarıve kuştutan figürler bulunmaktadır. Tüm bu nesnelerin kendine özgü 
sembolik anlamlarıGöktürklerdeki gömme ve anma törenleri ile bağlantılıdır. 
Bu makalede Göktürk Dönemine ait insan tasvirli taşanıtlar ortak ikonografi ile seçilen üç gurup halinde ele alınacak ve 
bunların simgesel anlamları, sanatsal ve stilistik özellikleri değerlendirilecektir.

Yorum bulunamadı.

Bu eser henüz bir kaynakçada yer almıyor.

Bu esere ait soru bulunmamaktadır.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Bu eserin yaptığı atıf bulunmuyor.

Bu eserin aldığı atıf bulunmuyor.

Eser istatistikleri yükleniyor...