Fetihten Sonra Kıbrıs’ta Kurulan İlk Osmanlı Vakıfları

Makale Türkçe Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Abdüllatif ARMAĞAN

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2022

Yayınlandığı Eser:

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

211-252

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2677976

Operatör:

Yekta Yılmaz

Güncelleyen:

Ramazan Acun

Özet:

1571’de Kıbrıs’ın fethinden sonra Osmanlıların adada kurmuş olduğu en önemli teşkilatlardan biri vakıf teşkilatı olmuştur. Osmanlı hâkimiyetine girmesi ve ardından Osmanlı idari kurumlarının tesis edilerek Kıbrıs Beylerbeyliğinin oluşturulması ve nihayet Anadolu’dan Türk-İslam ahalinin yerleştirilmesiyle Kıbrıs, klasik bir Osmanlı toprağı kimliğini kazanmış ve adada ilk vakıflar kurulmaya başlanmıştır. Fetihten hemen sonra adada Osmanlı vakıf düzeninin oluşması için her türlü ortam hazırlanmıştı. Nitekim 1572’de Sultan II. Selim tarafından ilk vakıf kurulduktan sonra adaya atanan yüksek rütbeli asker ve yöneticiler de vakıf faaliyetlerine girişmişlerdir. Kıbrıs’ta kurulan ilk Osmanlı vakıflarının en önemlileri arasında Sultan II. Selim Vakfı (1572), Kıbrıs Fatihi Lala Mustafa Paşa Vakfı (11 Mayıs 1579), Kıbrıs Beylerbeyi Kaptan-ı Derya Cafer Paşa bin Abdülmennan vakıfları (17 Ocak 1590, 2 Ağustos 1599, 4 Ocak 1602 ve 27 Mayıs 1607) ile sâbık Baf Sancakbeyi Mehmet Bey bin Ebubekir Vakfı (7 Kasım 1592) gibi vakıflar yer almaktadır. Fetihten sonra ilk planda yapılan vakıflar, Ebussuud Efendi’nin de ifade ettiği gibi, cihada katılarak şehit olanların geride kalan ailelerine, gazilere ve fethedilen yerlerin imarında sarf edilmek üzere kurulmuştur. Vakfiye ve diğer arşiv belgelerine dayanılarak hazırlanan bu çalışmada, fetihten sonra Kıbrıs’ta görev yapan Osmanlı asker ve yöneticileri tarafından adada kurulan ilk Osmanlı vakıflarına ilişkin bilgi ve değerlendirmelere yer verilmiş ve fetihten sonra adada kurulan bu vakıfların adanın imar ve iskânı ile dini, sosyo-ekonomik ve kültürel hayatına etkileri üzerinde durularak Kıbrıs’ın Türkleşmesindeki rolü ve katkılarına değinilmiştir.

Bu eser henüz bir kaynakçada yer almıyor.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Mehmet Fuad KÖPRÜLÜ

“Vakıf Müessesesinin Hukuki Mahiyeti ve Tarihi Tekamülü”

Vakıflar Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Orta Doğu Selçuklu Balkan Osmanlı Anadolu

Bu Makale

309 kez

görüntülendi.

Ali Himmet BERKİ

“Vakıf Kuran İlk Osmanlı Padişahı”

Vakıflar Dergisi.

Makale Türkçe 14. yy Tarih Osmanlı Anadolu

Bu Makale

207 kez

görüntülendi.

Abdüllatif ARMAĞAN

“Kemer-Edremit Voyvodası el-Hâc Ali Ağa bin el-Hâc Ahmet Ağa’nın Kemer-Edremit’te Kurduğu Vakıf ve Vakfiyesi”

Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

85 kez

görüntülendi.

Hasan YÜKSEL

Osmanlı Sosyal ve Ekonomik Hayatında Vakıfların Rolü (1585-1683)

Sivas, 1998, Dilek Matbaası.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

82 kez

görüntülendi.

Hilmi Ziya ÜLKEN

“Vakıf Sistemi ve Türk Şehirciliği”

Vakıflar Dergisi.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

57 kez

görüntülendi.

Recep DÜNDAR

Kıbrıs Beylerbeyliği (1570 -1670)

Malatya, 1998, DOKTORA.

Tez Türkçe Akdeniz Tarih Osmanlı 16. yy 17. yy

Bu Tez

48 kez

görüntülendi.

İlber Ortaylı

Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi

Ankara, 2008, Cedit Neşriyat.

Kitap Türkçe Yakın Çağ Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

44 kez

görüntülendi.

Mehmet Akif ERDOĞRU

“Kıbrıs'ın Türkler Tarafından Fethi ve İlk İskan Teşebbüsü”

Kıbrıs'ın Dünü Bugünü Uluslararası Sempozyumu.

Makale Almanca

Bu Makale

24 kez

görüntülendi.

Şemseddin (Sami) Frashëri

Kâmûs-ı Türkî

Istanbul, 2014, Çağrı Yayınları.

Kitap Osmanlıca Tarih

Bu Kitap

25 kez

görüntülendi.

Halil SAHİLLİOĞLU

“Osmanlı İdaresinde Kıbrıs'ın İlk Yılı Bütçesi”

Belgeler.

Makale Türkçe

Bu Makale

18 kez

görüntülendi.

Bahaeddin YEDİYILDIZ

“Vakıf -Tarih-”

Diyanet İslam Ansiklopedisi.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

11 kez

görüntülendi.

Ahmed Akgündüz

İslam Hukukunda ve Osmanlı Tatbikatında Vakıf Müessesesi

Ankara, 1988, Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Orta Doğu Osmanlı İslam

Bu Kitap

14 kez

görüntülendi.

Nazif ÖZTÜRK

Menşei ve Tarihi Gelişimi Açısından Vakıflar

Ankara, 1983, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

15 kez

görüntülendi.

Beria Remzi ÖZORAN

“Kıbrıs Adasında Bekir Paşa Vakfı”

Vakıflar Dergisi.

Makale Türkçe Akdeniz Tarih Sanat Tarihi 18. yy Osmanlı

Bu Makale

33 kez

görüntülendi.

Nazif ÖZTÜRK

Türk Yenileşme Tarihi Çerçevesinde Vakıf Müessesesi

Ankara, 1995, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

Kitap Türkçe Osmanlı 19. yy Anadolu

Bu Kitap

20 kez

görüntülendi.

Halil İNALCIK

Ottoman Policy and Administration in Cyprus After the Conquest

Ankara, 1969, Ayyıldız Matbaası.

Kitap İngilizce Tarih 18. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

8 kez

görüntülendi.

Elif GENCA

“Osmanlı Hukukunda Vakıfların Denetimi (Evkaf-I Hümayun Nezareti)”

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası.

Makale Türkçe Hukuk

Bu Makale

8 kez

görüntülendi.

Mustafa Haşim ALTAN

Kıbrıs'ta Türk Malları

KKTC, 2003, Yeni Avrasya.

Kitap Türkçe Akdeniz Tarih

Bu Kitap

8 kez

görüntülendi.

Özer ERGENÇ

XVI. Yüzyılın Sonlarında Bursa

Ankara, 2006, TTK.

Kitap Türkçe Osmanlı 16. yy Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Selda Kaya Kılıç , Bekir KOÇ , Tülay ERCOŞKUN

Musa Çadırcı’ya Armağan Yazılar

Ankara, 2012, Bilgin Kültür Sanat Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Mübahat S. Kütükoğlu

Osmanlı Belgelerinin Dili (Diplomatik)

Ankara, 2018, Türk Tarih Kurumu.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

III. Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi, 13-17 Kasım 2000

K.K.T.C., 2000, .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Bahaeddin YEDİYILDIZ

“Vakıf”

İslam Ansiklopedisi.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

3 kez

görüntülendi.

Nuri ÇEVİKEL

Kıbrıs Eyâleti: Yönetim, Kilise, Ayan ve Halk (1750-1800)

Gazimagusa, 2000, Doğu Akdeniz Üniversitesi.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Mithat Sertoğlu

Osmanlı Tarih Lugatı

İstanbul, 1986, Enderun Kitabevi.

Kitap Türkçe Sözlük Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Mustafa Haşim ALTAN

Belgelerle Kıbrıs Türk Vakıflar Tarihi (1571-1974)

Kıbrıs, 1986, Kıbrıs Vakıflar İderesi Yay..

Kitap Türkçe

Bu Kitap

30 kez

görüntülendi.

Ömer Hilmi Efendi

İthaf-ül-ahlâf fî ahkâm-il-evkâf

Ankara, 1977, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Coşkun ÇAKIR

Osmanlı Medeniyeti: Siyaset, İktisat, Sanat

İstanbul, 2017 , Klasik Yayınları.

Kitap Türkçe Siyaset İktisat Osmanlı İslam Anadolu

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Miyase Koyuncu Kaya , Hüseyin ÇINAR

Vakıflar Kaynakçası

Ankara, 2015, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları.

Kitap Türkçe Bibliyografya

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Mehmet DEMİRYÜREK

“Kıbrıs Şer'iye Sicillerine Göre XVIII. Yüzyılın İlk Yarısında Kıbrıs'ta Kurulan Para Vakıfları (Vakf-ı Nükûd)”

Turkish Studies.

Makale Türkçe Tarih 18. yy

Bu Makale

3 kez

görüntülendi.

Celal ERDÖNMEZ

Şer‘iyye Sicillerine Göre Kıbrıs’ta Toplum Yapısı (1839-1856)

, 2004, DOKTORA.

Tez Türkçe Sosyal Bilimler Tarih Sosyoloji Hukuk Osmanlı 19. yy

Bu Tez

3 kez

görüntülendi.

Halil Fikret ALASYA

Tarihte Kıbrıs

Ankara, 1988, Kıbrıs Türk Kültürü Derneği.

Kitap Türkçe Akdeniz Tarih

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

İbrahim ÇAPAK , Mehmet Mahfuz Söylemez

Osmanlı Döneminde Kıbrıs Uluslararası Sempozyum Bildirileri

İstanbul, 2016, Bağcılar Belediyesi.

Kitap Türkçe Akdeniz Tarih Osmanlı

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Vahdettin ATIK , Murat CEBECİOĞLU , Hasan ÇAĞLAR , Yahya Okutan , Mustafa SERİN , Osman Uslu , Fuat Yavuz , Numan YEKELER , İsmail YÜCEDAĞ , Hacı Osman YILDIRIM

Osmanlı İdaresinde Kıbrıs ( Nüfusu-Arazi Dağılımı Ve Türk Vakıfları)

Ankara, 2000, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

Ali Efdal ÖZKUL

Kıbrıs'ın Sosyo-Ekonomik Tarihi 1726- 1750

İstanbul, 2005, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe 18. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Erol ÖZBİLGEN

Bütün Yönleriyle Osmanlı Adab-ı Osmaniyye

İstanbul, 2007, İz Yayıncılık.

Kitap Türkçe Akdeniz Osmanlı

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Ferit DEVELLİOĞLU

Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat

Ankara, 1984 Aydın Kitabevi, Aydın Kitabevi Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Sözlük

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Abdüllatif ARMAĞAN

“Baf Sancakbeyi Mehmet Bey’in Kıbrıs’ta Kurduğu Vakıf ve Vakfiyesi”

Osmanlı Döneminde Kıbrıs Uluslararası Sempozyum Bildirileri.

Makale Türkçe Tarih Osmanlı

Bu Makale

1 kez

görüntülendi.

Ronald C. JENNINGS

Christians and Muslims in Ottoman Cyprus and the Mediterranean World(1571-1640)

New York, 1993, New York University Press.

Kitap İngilizce

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Hacı Mehmet GÜNAY

“Vakıf”

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt: 36.

Makale Türkçe

Bu Makale

1 kez

görüntülendi.

Mehmet Akif ERDOĞRU

Kıbrıs’ta Osmanlılar

Lefkoşa, 2008, Galeri Kültür Yayınları.

Kitap Akdeniz Tarih

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Cemil ÇELİK , Adem KARA

“Kıbrıs'ta Vakıf Yönetimi ve Denetimi Sorunu”

History Studies (International Journal Of History).

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Talip Atalay

Geçmişten Günümüze Kıbrıs: İdari Yapılanma ve Din Eğitimi

Konya , 2003, Mehir Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Oktay ASLANAPA

Kıbrıs'ta Türk Eserleri

İstanbul, 1975, Kültür Bakanlığı.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Sıddık KORKMAZER

Lala Mustafa Paşa ve Kıbrıs' taki vakıfları

, 2014, MASTER.

Tez Türkçe

Bu Tez

0 kez

görüntülendi.

Rauf ÜNSAL

“Kıbrıs Vakıflarının Kuruluşundan Bu Yana Gelişimi”

Türk Kültürü Dergisi.

Makale Türkçe

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Ahmet Nezihi TURAN

XVI. Yüzyılda Ruha (Urfa) Sancağı

Ankara, 2012, .

Kitap Türkçe Tarih 16. yy Anadolu

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Mehmet Mahfuz Söylemez , İbrahim ÇAPAK , Halil ORTAKCI

Osmanlı Döneminde Kıbrıs

İstanbul, 2016, .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Güven DİNÇ , Cemil ÇELİK

“Osmanlı Dönemi Kıbrıs Su Vakıfları (1571-1878)”

Mediterranean Journal of Humanities.

Makale Türkçe

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Halil Fikret ALASYA

Kıbrıs Tarihi ve Kıbrıs'ta Türk Eserleri

Ankara, 1964, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.

Kitap Türkçe Akdeniz Orta Çağ Genel Türk

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Barış Ayer

“Kıbrıs Vakıflarının Bugünkü Durumu ve Vakıflar İdaresinin Fonksiyonları”

Türk Kültürü Dergisi.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

H. Necati DEMİRTAŞ

Fetvalarla Osmanlı Vakıfları

İstanbul, 2019, Akıl Fikir Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Osmanlı

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Osman Gazi ÖZGÜDENLİ

“Vakfiye”

Diyanet İslam Ansiklopedisi.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Ahmet C. GAZIOĞLU

Kıbrıs'ta Türkler 1570-1878

Lefkoşa, 1994, Cyrep Yayınları.

Kitap Akdeniz Tarih Osmanlı

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Bu eserin aldığı atıf bulunmuyor.

Eser istatistikleri yükleniyor...