Atatürk Dönemi'nde Yürütülen Pamuk Politikalarının Dokuma Sanayisi ve Kalkınmaya Olan Etkileri 1923-1938

Makale Türkçe Sosyal Bilimler× Tarih× Siyaset×

Künye:

Yazarlar:

Dr. Ersin GÜRDAMAR

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2009

Yayınlandığı Eser:

History Studies

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

845-870

İçerik Dosyası:

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Şafak Varol

Güncelleyen:

Şafak Varol

Özet:

Pamuk ve dokumacılık hem Osmanlı Devleti hem de Cumhuriyet yönetimi için stratejik bir üründür. Sanayi İnkılabının ardından Osmanlı'da el tezgahlarının çökmesi ekonomik yapıyı bağımlı bir duruma düşürmüştü. Osmanlı'dan bağımlı ve çökmüş bir ekonomik miras devralan Cumhuriyet yönetimi büyük miktarda ithalata sebep olan bu ürünün hem üretimini hem de işlenmesini zaruri görmekteydi. Bu alandaki ithalatı azaltmak aynı zamanda da ham pamuk ihracatını artırarak ülkeye gelir getirmek dönemin tarım politikaları açısından tamamlayıcı bir durumdu. Bu doğrultuda pamuk ıslah istasyonları açıldı. Yurt dışına öğrenciler gönderildiği gibi yurt dışından da uzmanlar getirildi. Kalite ve standardizasyona yönelik çalışmalar yapıldı. Düzenlenen kongrelerde bu konular etraflıca tartışıldı. Bu çalışmada Atatürk dönemi baz alınarak Türkiye'de pamuk üretimi, ihracatı ve dokumacılık doğrultusundaki ekonomik girişimler ele alınmıştır. Bu alanda devletin kurmuş olduğu pamuk işleri teşkilatının faaliyetleri detaylandırılmıştır. Yine çıkarılan kanun ve yönetmelikler verilerek tamamlayıcı bir bakış açısı sunulmuştur. Aynı zamanda Türkiye ve dünya üretim miktarları da karşılaştırılmıştır. Konu incelenirken arşiv belgeleri, Atatürk'ün söylev ve demeçleri, süreli yayınlar, dönemin araştırma kaynakları, zabıt cerideleri ve
gazetelerden faydalanılmıştır.

Pamuk ve dokumacılık hem Osmanlı Devleti hem de  Cumhuriyet yönetimi için stratejik bir üründür. Sanayi  İnkılabının ardından Osmanlı'da el tezgahlarının çökmesi  ekonomik yapıyı bağımlı bir duruma düşürmüştü.  Osmanlı'dan bağımlı ve çökmüş bir ekonomik miras  devralan Cumhuriyet yönetimi büyük miktarda ithalata  sebep olan bu ürünün hem üretimini hem de işlenmesini  zaruri görmekteydi. Bu alandaki ithalatı azaltmak aynı  zamanda da ham pamuk ihracatını artırarak ülkeye gelir  getirmek dönemin tarım politikaları açısından tamamlayıcı  bir durumdu. Bu doğrultuda pamuk ıslah istasyonları açıldı.  Yurt dışına öğrenciler gönderildiği gibi yurt dışından da  uzmanlar getirildi. Kalite ve standardizasyona yönelik  çalışmalar yapıldı. Düzenlenen kongrelerde bu konular etraflıca tartışıldı. Bu çalışmada Atatürk dönemi baz alınarak  Türkiye'de pamuk üretimi, ihracatı ve dokumacılık  doğrultusundaki ekonomik girişimler ele alınmıştır. Bu  alanda devletin kurmuş olduğu pamuk işleri teşkilatının  faaliyetleri detaylandırılmıştır. Yine çıkarılan kanun ve  yönetmelikler verilerek tamamlayıcı bir bakış açısı  sunulmuştur. Aynı zamanda Türkiye ve dünya üretim  miktarları da karşılaştırılmıştır. Konu incelenirken arşiv  belgeleri, Atatürk'ün söylev ve demeçleri, süreli yayınlar,  dönemin araştırma kaynakları, zabıt cerideleri ve 
gazetelerden faydalanılmıştır.