Atatürk Dönemi’nde Türkiye’de Pamuk Yetiştiriciliği ve Pamuk Politikası (1923-1938)

Makale Türkçe Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Nadir YURTOĞLU

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2020

Yayınlandığı Eser:

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

504-543

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://dergipark.org.tr/tr/pub/tariharastirmalari/issue/56953/589619

Operatör:

Behishta Akbari

Güncelleyen:

Yağız Fatih Nazlıer

Özet:

Cumhuriyetin ilan edildiği 1923 yılından 1938’e kadar olan dönemde Türkiye’de pamuk yetiştiriciliği ve pamuk politikası ile bunun ekonomiye olan yansımaları makalenin konusunu teşkil etmektedir. Çalışma, Atatürk Dönemi’nde pamuk üretim faaliyetleri; pamuk ticareti; Pamuk tohumu alanında yapılan çalışmalar; Pamukla ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde gerçekleştirilen temas, kongre ve toplantılar; Pamuk alanında şirketleşme ve kooperatifleşme yönünde yapılan faaliyetler ve Pamuk zararlılarıyla mücadele ile sınırlandırılarak altı dönem dâhilinde ele alınmıştır. Atatürk Dönemi’nde pamuk yetiştiriciliği ve pamuk politikasının ekonomiye olan yansımaları sayısal veriler ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başkanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi ve Kanunlar Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, istatistik yıllıkları ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye’si ile dünyanın pamuk yetiştiriciliği alanında yaşanan gelişmeleri göz önüne getirilerek gerekli değerlendirilmelerde bulunulmuştur. Makaleden elde edilen sonuçlar şunlardır: Cumhuriyetin ilanıyla birlikte pamuk yetiştiriciliği ve ticaretinin artırılmasına yönelik çalışmalar yürütülmesine rağmen 1929 Dünya Ekonomik Krizinin fiyatları yarı yarıya düşürmesi, pamukçuluğun gelişimini zora sokmuştur. Buna karşın kooperatifleşme ve şirketleşme yönünde atılan atılımlar, Akala ve Cleveland türünde tohum üretim faaliyetleri, düzenlenen kongre ve toplantılar, pamuk zararlılarıyla gerçekleştirilen mücadeleler neticesinde üretim hacmi genişletilerek milli ekonomiye önemli katkılar sağlanmıştır

Cumhuriyetin ilan edildiği 1923 yılından 1938’e kadar olan dönemde Türkiye’de pamuk yetiştiriciliği ve pamuk politikası ile bunun ekonomiye olan yansımaları makalenin konusunu teşkil etmektedir. Çalışma, Atatürk Dönemi’nde pamuk üretim faaliyetleri; pamuk ticareti; Pamuk tohumu alanında yapılan çalışmalar; Pamukla ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde gerçekleştirilen temas, kongre ve toplantılar;  Pamuk alanında şirketleşme ve kooperatifleşme yönünde yapılan faaliyetler ve Pamuk zararlılarıyla mücadele ile sınırlandırılarak altı dönem dâhilinde ele alınmıştır. Atatürk Dönemi’nde pamuk yetiştiriciliği ve pamuk politikasının ekonomiye olan yansımaları sayısal veriler ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başkanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi ve Kanunlar Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, istatistik yıllıkları ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye’si ile dünyanın pamuk yetiştiriciliği alanında yaşanan gelişmeleri göz önüne getirilerek gerekli değerlendirilmelerde bulunulmuştur. Makaleden elde edilen sonuçlar şunlardır: Cumhuriyetin ilanıyla birlikte pamuk yetiştiriciliği ve ticaretinin artırılmasına yönelik çalışmalar yürütülmesine rağmen 1929 Dünya Ekonomik Krizinin fiyatları yarı yarıya düşürmesi, pamukçuluğun gelişimini zora sokmuştur. Buna karşın kooperatifleşme ve şirketleşme yönünde atılan atılımlar, Akala ve Cleveland türünde tohum üretim faaliyetleri, düzenlenen kongre ve toplantılar, pamuk zararlılarıyla gerçekleştirilen mücadeleler neticesinde üretim hacmi genişletilerek milli ekonomiye önemli katkılar sağlanmıştır