Osmanlılarda Münşead Geleneği, Hoca Sadeddin Efendi'nin Hayatı, Eserleri ve Münşeati

Tez Türkçe

Künye:

Yazarlar:

Abdurrahman DAŞ

Ekle

Danışmanlar:

Nesimi YAZICI

Ekle

Yayın Yılı:

2003

Yayın Yeri:

Ankara

Seviye:

DOKTORA

Kurum:

Ankara Üniversitesi

Bölüm:

Sosyal Bilimler Enstitüsü / İslam Tarihi Ve Sanatları Anabilim Dalı / İslam Tarihi Bilim Dalı

İçerik Dosyası:

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Kübra Selen Yılmaz

Güncelleyen:

Kübra Selen Yılmaz

Özet:

Bu tez, bir giriş, üç bölüm ve bir sonuç kısmından meydana gelmiştir. Giriş kısmında; İslâm tarihinde yazı ve kullanımı, yazı materyalleri ve diplomatik yazışmalar hakkında kapsamlı bilgiler verilmiştir. Girişte divan teşkilatları, daha sonraki dönemlerde divanlarda yapılan yazışma görevlerini yürüten görevliler ve kuruluşlar hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca Türk diplomatikasının tarihçesi hakkında ileri sürülen farklı düşüncelere yer verilerek yorumda bulunulmaktadır. Birinci bölümde, Osmanlı devletine ait resmî belgeler tanıtılarak, vesikaların karakteristik özellikleri belirtilmiştir. Bilgiler verilirken, belli bir tarihî kronoloji takip edilerek değerlendirilmiştir. İkinci bölümde, Tarihçi Hoca Sadeddin Efendinin öğrenim hayatı, siyâsî kişiliği ve devlet idaresi üzerindeki etkisi, yazdığı eserler, tercüme ettiği kitaplar tanıtılmış, onun kendi eliyle yazdığı inşâ metinlerine ait suretlerinden örnekler gösterilmiştir. Üçüncü bölümde, Osmanlı münşeat mecmualarının genel durumlu ve içerikleri halikında bilgiler verildikten sonra, münşeat çeşitleri farklı özellikleri dikkate alınarak tanıtılmıştır. Hoca Sadeddin'e ait Süleymaniye, Nuruosmaniye ve Koyunoğlu kütüphanelerindeki münşeat mecmualarının içerikleri bir mutabakat cetveli içerisinde gösterilmiştir. Hoca Efendi'ye ait Koyunoğlu Kütüphanesinde bulunan 119 varaklık Münşeat ve Mükâtabât-ı Sultaniye adlı mecmuanın tamamı metin transkripsiyonu yapılarak tezin sonuna eklenmiştir. Bu mecmua, tarihî içerikli bir münşeat olup, Aleâddin Keykubât-Osman Gazi, Yıldırım Bayezid-Timur ve diğer bazı Osmanlı sultanlarının(1299-1610) İran şahları, Kırım hanları ve bazı üst düzeydeki Osmanlı devlet adamlarıyla yaptıkları mektuplaşmaların, Kıbrıs, Tunus, Cezayir, Eğri fetihnameleri gibi Osmanlı dönemi resmî yazışmalarına ait muhtelif metin suretleri yer almaktadır. Sonuç kısmında, tez hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Münşeat Mecmuaları, Hoca Sadeddin Efendi, Belge, yazma nüsha.