Türkün Ateşle İmtihanı

Kitap Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Halide Edip ADIVAR

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

1992

Yayın Yeri:

İstanbul

Yayıncı:

Cilt:

Basım Kaydı:

Sayfa Sayısı:

ISBN:

İçerik Dosyası:

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Esra Aydın

Güncelleyen:

Ramazan Acun

Özet:

Halide Edip Adıvar, 1. Dünya Savaşı’ndan sonra yurdumuza giren düşmanlara karşı mücadele bayrağını açan kadın kahramanlarımızdan biridir. Büyük bir Türk yazarı olan Halide Edip, 30 Ekim 1918′den 1923 sonlarına kadar Milli Mücâdele yıllarındaki anılarını ”Türk’ün Ateşle İmtihanı” adlı eserinde anlatır.

Azınlıkların Türklerin onurunu kırması

Halide Edip, yurdumuzu işgal eden sömürgeci devletler ve özellikle onların yerli işbirlikçileri Rum ve Ermenilerin ihanetini ve yaptıkları hakaret, aşağılama, tecavüzlerle Türklerin onurunu kırmasını Milli Mücâdele’yi başlatan en büyük sebeb olarak görür ve bunu şöyle ifade eder; ” Türkler her türlü haksızlığı, hatta fenalığı affedebilirler, fakat onurlarına dokunulduğu zaman bütün mesele değişir.”

Halide Edip, 23 Mayıs 1919′ da yüzbinlerin katıldığı tarihi Sultan Ahmet Mitingi’nde yaptığı konuşmada Türkleri işgalcilere karşı mücadeleye davet eder. Halide Edip, o karanlık günlerde; ”Durum kötü idi. Hepimizin içinde haklarımız ve kudretimize iman etmek vardı. Gece en karanlık ve ebedi güründüğü zaman gün ışığı en yakındır.” diyerek geleceğe umutla bakar.

İstanbul’da daha fazla kalamayacağını anlayan Halide Edip, Anadolu’ya geçmenin yollarını arar, zira İngilizler onu tutuklamak için peşindedir.

Malta Sürgünleri

İngiltere, bir Türk milli direncini başlamadan ezmek için Damat Ferit Paşa’nın destek ve yardımıyla asker ve sivil 145 Türk aydınını tutuklayıp Osmanlı Harp Divanı önüne çıkarır. Bundan bir netice alamayacağını anlayınca Akdeniz’in ortasındaki Malta adasına sürgün eder. Ziya Gökalp,Hüseyin Cahit, gibi yazar ve fikir adamları, Fahrettin Paşa, Ali Sabis Paşa gibi önemli asker ve devlet adamları sürgün edilenler arasındadır. Mustafa Kemal Paşa da yakalanacaklar listesindedir. İngilizler onu ellerinden kaçırırlar. İngilizlerin Malta’da 3 yıla yakın tuttuğu 145 sürgünden 15′i orada ölür. 20 kadarı tek tek veya topluca kaçmayı başarır. Atatürk’ün gayretleri ile esir İngilizlere karşılık takas edilerek kurtarılan Malta sürgünleri İngilizlerdeki Türk düşmanlığı ve hoyratlığının eseridir.(2)

İstanbul’da İngilizlerden kaçan Halide Edip,o günkü şartlar altında at sırtında, yaya, karda kışta, kocası Dr. Adnan Adıvar’la Ankara’ya gelir. Atatürk’le çalışmaya başlar. İngilizlerin siyasetine hınç doludur. Batılıların Türklere bakışı eserde Atatürk’ün dilinden şöyle anlatılıyor;

”Bana öyle geliyor ki, insanlar arasında herhangi anlaşmazlık ve düşmanlık zamanla geçebilir, ama bir tanesi kalır. O da karşıdakinin yükseklik iddiası. O gün düşündüm ki, eğer doğu ile batı herhangi bir zaman birbirlerinin boğazına sarılırsa, bunun en büyük nedeni bu yukardan bakma olacaktır. Sınıflar ve milletler arasındaki didişme insanların haysiyetlerindeki eşitlik ve haklar tanınıncaya kadar sürecektir.”

Türkiye’deki azınlıklar neden gönderildi?

Türkiye’yi işgal eden Batılı emperyalist ülkeler yükseklik iddiaları ile vatanımızı elimizden almak istediler. İçimizdeki azınlıklar işgalcilerle birlik oldular.Türkler işgalcileri kovunca, azınlıklarla bir arada yaşama için gerekli olan güven ortadan kalktı. Bu nedenle, milli mücadeleden sonra uluslararası anlaşma ile Türkiye’deki azınlıklar mübadele edildi. Türkiye Cumhuriyeti geçmişin acılarından ders alarak’ temeli Türk kültürü olan milli bir devlet olarak kuruldu. Bütün bu yaşananları anlatmadan ”Azınlıklar faşizan baskılarla Türkiye’den kovuldu” demek tarihi gerçeklere uymamaktadır. Çünkü Türkler, bütün tarihleri boyunca azınlıkları en önemli devlet görevlerine getirmiş, her türlü ticaret ve zanaatı yapmasına izin vermiştir. Ancak araya kan ve güvensizlik girince yollar ayrılmıştır.

Cumhuriyetin kuruluşundan sonraki bazı münferit olaylar devlet politikası değildir.

Her konuda Türkleri suçlayanlar, Balkan’da, Kafkasya’da, Kırım’da, Girit’te yok edilen, göçe zorlanan milyonlarca soydaşımızı niye ağızlarına almıyorlar?

Dünyada Türkler kadar düşmanlıkların hedefi olmuş, sırtından hançerlenmiş başka bir millet yoktur. Türkler Haçlı Seferlerinden beri sayısız saldırı ile Anadolu’dan atılmaya çalışılmış, Türkiye’nin düşmanları planlı, kararlı ve sabırlı olarak Türkiye’yi bölmeye ve yıkmaya çalışmışlardır. 1876′dan 1922′ye kadar olan devrede Türkler 500 yıldır vatanları olan Rumeli’ni kaybetmişler, yokedilmekten kurtulanlar göç yollarında büyük acılar çekmişler ve Anadolu’ya sığınmışlardır. Anadolu’da Türklerden alınmak istenmiştir.

Türk milliyetçiliği

Bütün bu tarihi gelişmeler Türk milliyetçiliğinin doğuşuna sebeb olmuştur. Emperyalizme karşı en etkili güç, dün olduğu gibi bugün de milliyetçiliktir. Bunun ırkçılık ve faşizan baskı ile bir ilgisi yoktur. Bunun adı kendi varlığını koruma ve geliştirmedir. İçinden geldiğimiz tarih ve yaşadığımız coğrafya bu topraklarda ayakta kalmak istiyorsak güçlü olmamızı ve yalnız kendi gücümüze güvenmemizi emretmektedir. Bunu yaparken kendinden olmayanı dışlamak,ötekileştirmek Türk kültür geleneğinde yoktur. Türkiye, kendisine tuzak kurmayan, topraklarına göz dikmeyen ülkelerle çevrili olsa idi, her şey güllük gülüstanlık olabilirdi. Ancak Yunanistan, Ermenistan gibi komşularımızın arkalarına emperyalist bazı ülkeleri de alarak Türkiye’ye her alanda düşmanlık yaptıklarını,Türkiye’yi haritadan silmeye çalıştıklarını biliyoruz.

40 yılı aşkın zamandır, nerdeyse kimliğimizi inkâr ederek üyesi olmaya çalıştığımız Avrupa Birliği, Kıbrıs, Ege,ruhban okulu,ekümenik patrik ve Ermeni sorunlarında açıkça Türkiye karşıtı tezleri destekliyor. PKK’nın bazı ülkeler tarafından desteklendiği bir sır değildir. Almanya ve Fransa Türkiye’nin Avrupa Birliğine girmesine karşı çıkıyor. Bu ülkeler Ortadoğu’da emperyal politikalar peşindedir. Müttefikimiz Amerika Irak’ta PKK’ya dokunmamakta,1915′deki Ermeni tehcirini soykırım olarak tanıma tehdidi ile Türkiye’ye baskı yapmaktadır.

Sonuç

Türk’ün ateşle imtihanı devam etmektedir. Bugün de Türkiye’yi bölme, yıkma planları yürürlüktedir.Türk milletinin varlığına saldırılar sürmektedir. Bütün düşmanlıklara karşı en büyük gücümüz, temeli Türk kültürü olan Türk milliyetçiliğidir.

Azınlıkların Türklerin onurunu kırması

Halide Edip, yurdumuzu işgal eden sömürgeci devletler ve özellikle onların yerli işbirlikçileri Rum ve Ermenilerin ihanetini ve yaptıkları hakaret, aşağılama, tecavüzlerle Türklerin onurunu kırmasını Milli Mücâdele’yi başlatan en büyük sebeb olarak görür ve bunu şöyle ifade eder; ” Türkler her türlü haksızlığı, hatta fenalığı affedebilirler, fakat onurlarına dokunulduğu zaman bütün mesele değişir.”

Halide Edip, 23 Mayıs 1919′ da yüzbinlerin katıldığı tarihi Sultan Ahmet Mitingi’nde yaptığı konuşmada Türkleri işgalcilere karşı mücadeleye davet eder. Halide Edip, o karanlık günlerde; ”Durum kötü idi. Hepimizin içinde haklarımız ve kudretimize iman etmek vardı. Gece en karanlık ve ebedi güründüğü zaman gün ışığı en yakındır.” diyerek geleceğe umutla bakar.

İstanbul’da daha fazla kalamayacağını anlayan Halide Edip, Anadolu’ya geçmenin yollarını arar, zira İngilizler onu tutuklamak için peşindedir.

Malta Sürgünleri

İngiltere, bir Türk milli direncini başlamadan ezmek için Damat Ferit Paşa’nın destek ve yardımıyla asker ve sivil 145 Türk aydınını tutuklayıp Osmanlı Harp Divanı önüne çıkarır. Bundan bir netice alamayacağını anlayınca Akdeniz’in ortasındaki Malta adasına sürgün eder. Ziya Gökalp,Hüseyin Cahit, gibi yazar ve fikir adamları, Fahrettin Paşa, Ali Sabis Paşa gibi önemli asker ve devlet adamları sürgün edilenler arasındadır. Mustafa Kemal Paşa da yakalanacaklar listesindedir. İngilizler onu ellerinden kaçırırlar. İngilizlerin Malta’da 3 yıla yakın tuttuğu 145 sürgünden 15′i orada ölür. 20 kadarı tek tek veya topluca kaçmayı başarır. Atatürk’ün gayretleri ile esir İngilizlere karşılık takas edilerek kurtarılan Malta sürgünleri İngilizlerdeki Türk düşmanlığı ve hoyratlığının eseridir.(2)

İstanbul’da İngilizlerden kaçan Halide Edip,o günkü şartlar altında at sırtında, yaya, karda kışta, kocası Dr. Adnan Adıvar’la Ankara’ya gelir. Atatürk’le çalışmaya başlar. İngilizlerin siyasetine hınç doludur. Batılıların Türklere bakışı eserde Atatürk’ün dilinden şöyle anlatılıyor;

”Bana öyle geliyor ki, insanlar arasında herhangi anlaşmazlık ve düşmanlık zamanla geçebilir, ama bir tanesi kalır. O da karşıdakinin yükseklik iddiası. O gün düşündüm ki, eğer doğu ile batı herhangi bir zaman birbirlerinin boğazına sarılırsa, bunun en büyük nedeni bu yukardan bakma olacaktır. Sınıflar ve milletler arasındaki didişme insanların haysiyetlerindeki eşitlik ve haklar tanınıncaya kadar sürecektir.”

Türkiye’deki azınlıklar neden gönderildi?

Türkiye’yi işgal eden Batılı emperyalist ülkeler yükseklik iddiaları ile vatanımızı elimizden almak istediler. İçimizdeki azınlıklar işgalcilerle birlik oldular.Türkler işgalcileri kovunca, azınlıklarla bir arada yaşama için gerekli olan güven ortadan kalktı. Bu nedenle, milli mücadeleden sonra uluslararası anlaşma ile Türkiye’deki azınlıklar mübadele edildi. Türkiye Cumhuriyeti geçmişin acılarından ders alarak’ temeli Türk kültürü olan milli bir devlet olarak kuruldu. Bütün bu yaşananları anlatmadan ”Azınlıklar faşizan baskılarla Türkiye’den kovuldu” demek tarihi gerçeklere uymamaktadır. Çünkü Türkler, bütün tarihleri boyunca azınlıkları en önemli devlet görevlerine getirmiş, her türlü ticaret ve zanaatı yapmasına izin vermiştir. Ancak araya kan ve güvensizlik girince yollar ayrılmıştır.

Cumhuriyetin kuruluşundan sonraki bazı münferit olaylar devlet politikası değildir.

Her konuda Türkleri suçlayanlar, Balkan’da, Kafkasya’da, Kırım’da, Girit’te yok edilen, göçe zorlanan milyonlarca soydaşımızı niye ağızlarına almıyorlar?

Dünyada Türkler kadar düşmanlıkların hedefi olmuş, sırtından hançerlenmiş başka bir millet yoktur. Türkler Haçlı Seferlerinden beri sayısız saldırı ile Anadolu’dan atılmaya çalışılmış, Türkiye’nin düşmanları planlı, kararlı ve sabırlı olarak Türkiye’yi bölmeye ve yıkmaya çalışmışlardır. 1876′dan 1922′ye kadar olan devrede Türkler 500 yıldır vatanları olan Rumeli’ni kaybetmişler, yokedilmekten kurtulanlar göç yollarında büyük acılar çekmişler ve Anadolu’ya sığınmışlardır. Anadolu’da Türklerden alınmak istenmiştir.

Türk milliyetçiliği

Bütün bu tarihi gelişmeler Türk milliyetçiliğinin doğuşuna sebeb olmuştur. Emperyalizme karşı en etkili güç, dün olduğu gibi bugün de milliyetçiliktir. Bunun ırkçılık ve faşizan baskı ile bir ilgisi yoktur. Bunun adı kendi varlığını koruma ve geliştirmedir. İçinden geldiğimiz tarih ve yaşadığımız coğrafya bu topraklarda ayakta kalmak istiyorsak güçlü olmamızı ve yalnız kendi gücümüze güvenmemizi emretmektedir. Bunu yaparken kendinden olmayanı dışlamak,ötekileştirmek Türk kültür geleneğinde yoktur. Türkiye, kendisine tuzak kurmayan, topraklarına göz dikmeyen ülkelerle çevrili olsa idi, her şey güllük gülüstanlık olabilirdi. Ancak Yunanistan, Ermenistan gibi komşularımızın arkalarına emperyalist bazı ülkeleri de alarak Türkiye’ye her alanda düşmanlık yaptıklarını,Türkiye’yi haritadan silmeye çalıştıklarını biliyoruz.

40 yılı aşkın zamandır, nerdeyse kimliğimizi inkâr ederek üyesi olmaya çalıştığımız Avrupa Birliği, Kıbrıs, Ege,ruhban okulu,ekümenik patrik ve Ermeni sorunlarında açıkça Türkiye karşıtı tezleri destekliyor. PKK’nın bazı ülkeler tarafından desteklendiği bir sır değildir. Almanya ve Fransa Türkiye’nin Avrupa Birliğine girmesine karşı çıkıyor. Bu ülkeler Ortadoğu’da emperyal politikalar peşindedir. Müttefikimiz Amerika Irak’ta PKK’ya dokunmamakta,1915′deki Ermeni tehcirini soykırım olarak tanıma tehdidi ile Türkiye’ye baskı yapmaktadır.

Sonuç

Türk’ün ateşle imtihanı devam etmektedir. Bugün de Türkiye’yi bölme, yıkma planları yürürlüktedir.Türk milletinin varlığına saldırılar sürmektedir. Bütün düşmanlıklara karşı en büyük gücümüz, temeli Türk kültürü olan Türk milliyetçiliğidir.