Soframız Nur Hanemiz Mamur/ Osmanlı Maddi Kültüründe Yemek ve Barınak

Kitap

Künye:

Yazarlar:

Ekle

Emeği Geçenler:

Çeviren: Zeynep YELCE

Düzenleyen: Christopher K. NEUMANN

Düzenleyen: Suraiya FAROQHI

Ekle

Yayın Yılı:

2014

Yayın Yeri:

İstanbul

Yayıncı:

Alfa Yayınları

Cilt:

Basım Kaydı:

Sayfa Sayısı:

366

ISBN:

9789756051122

İçerik Dosyası:

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Zeynep Özlem Özlü

Güncelleyen:

Zeynep Karakaş

Özet:

Sıradan bir gözlemci bile Osmanlı topraklarında Saraybosna'dan Şam'a kadar herkesin kahveyi aynı tür fincanlarla içtiğini, konuklarını halılarla ve minderlerle kaplı sedirlerde ağırladığını fark edebilir. Osmanlı toplumu birçok unsuruyla bir uyum yakalamıştır, maddi kültür de buna dahildir. Bu ortak maddi kültür imparatorluğun hayret verici derecedeki tutarlı toplumsal yapısını ortaya çıkaran etmenlerden biri sayılabilir. Üstelik maddi kültürde meydana gelen ağır ve bu yüzden de çok görünmeyen değişimin Osmanlı tebaası üzerindeki etkisi, kısa vadeli ve “patırtılı” siyasi çatışmalardan daha derin olmuştur. Osmanlıların modernliğe geçiş süreçleri pek çok kişinin gündelik yaşamında meydana gelen çok sayıda değişimden destek almıştır. Ayrıca, 16. yüzyıldan itibaren kentli nüfusun yaşam tarzlarında farklılaşma ve gelişme daha da görünür olmuştur. İnsanlar yemekten keyif almak ve evlerini düzenlemek için yeni yollar bulmuşlardır.
Osmanlı maddi kültürü son yirmi otuz yıldır kamuoyunun gitgide daha fazla ilgisini çekmeye başladı. Sadece uzmanlar değil, devraldıkları kültür mirasından artık daha fazla gurur duymaya başlayan kent sakinleri de Osmanlı mutfağı ve sivil mimarisine değer veriyorlar. Hal böyleyken bile, bu konularda ciddi araştırmalar yavaş ilerliyor. Bu kitabın amacı, bugüne kadar yapılan araştırmaların hangi yolları izlediğini göstermek, kullanılmamış ya da yeterince değerlendirilmemiş birincil kaynaklara işaret etmek ve böylelikle Osmanlı tarihinin bu önemli unsurunu daha iyi anlamamızı sağlamaktır. Soframız Nur, Hanemiz Mamur Türkiye'den ve Fransa, Almanya ve Polonya gibi Avrupa ülkelerinden araştırmacıların yazdığı on dört makaleyi bir araya getiriyor. Bu makaleler maddi kültürün iki temel konusunu, bir yandan yiyecek ve içeceği, diğer yandan da barınakları irdeliyor.
SURAIYA FAROQHI / Giriş
NECDET SAKAOĞLU / Eski Mutfak Kültürümüzün Kaynakları
DARIUSZ KOLODZIEJCZYK / İstanbul’daki Leh Elçileri
HEDDA REINDL-KIEL / Cennet Taamları
FERİDUN M. EMECEN / Şehzadenin Mutfağı
CHRISTOPH K. NEUMANN / XVIII. Yüzyıl Osmanlı Saray Mutfağında Baharat
ÖZGE SAMANCI / XIX. Yüzyılın Birinci Yarısında Osmanlı Elitinin
Yeme İçme Alışkanlıkları
COLETTE ESTABLETT, JEAN-PAUL PASCUAL / Şam’da XVII. Yüzyıl Sonu
ve XVIII. Yüzyıl Başlarında Bardak, Tabak ve Kap Kacak
EKREM IŞIN / Sohbet Mekânı Olarak Kahvehaneler
MÜBAHAT KÜTÜKOĞLU / Medresede Yaşam
NATHALIE CLAYER / Bir Cerrahi Menakıbnâmesine Göre XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda Bir İstanbul Tekkesinde Yaşam
EMRE YALÇIN / XIX. ve XX. Yüzyıllarda Bir Konağın Öyküsü
SURAIYA FAROQHI / Mora’da Zengin Bir Fransız Hanesi
STEFANOS YERASİMOS / XVI. Yüzyılda İstanbul Evleri
UĞUR TANYELİ / Osmanlı Metropollerinde Evlerin Konfor ve
Lüks Normları (XVI.-XVIII. Yüzyıllar)

Sıradan bir gözlemci bile Osmanlı topraklarında Saraybosna'dan Şam'a kadar herkesin kahveyi aynı tür fincanlarla içtiğini, konuklarını halılarla ve minderlerle kaplı sedirlerde ağırladığını fark edebilir. Osmanlı toplumu birçok unsuruyla bir uyum yakalamıştır, maddi kültür de buna dahildir. Bu ortak maddi kültür imparatorluğun hayret verici derecedeki tutarlı toplumsal yapısını ortaya çıkaran etmenlerden biri sayılabilir. Üstelik maddi kültürde meydana gelen ağır ve bu yüzden de çok görünmeyen değişimin Osmanlı tebaası üzerindeki etkisi, kısa vadeli ve “patırtılı” siyasi çatışmalardan daha derin olmuştur. Osmanlıların modernliğe geçiş süreçleri pek çok kişinin gündelik yaşamında meydana gelen çok sayıda değişimden destek almıştır. Ayrıca, 16. yüzyıldan itibaren kentli nüfusun yaşam tarzlarında farklılaşma ve gelişme daha da görünür olmuştur. İnsanlar yemekten keyif almak ve evlerini düzenlemek için yeni yollar bulmuşlardır.
Osmanlı maddi kültürü son yirmi otuz yıldır kamuoyunun gitgide daha fazla ilgisini çekmeye başladı. Sadece uzmanlar değil, devraldıkları kültür mirasından artık daha fazla gurur duymaya başlayan kent sakinleri de Osmanlı mutfağı ve sivil mimarisine değer veriyorlar. Hal böyleyken bile, bu konularda ciddi araştırmalar yavaş ilerliyor. Bu kitabın amacı, bugüne kadar yapılan araştırmaların hangi yolları izlediğini göstermek, kullanılmamış ya da yeterince değerlendirilmemiş birincil kaynaklara işaret etmek ve böylelikle Osmanlı tarihinin bu önemli unsurunu daha iyi anlamamızı sağlamaktır. Soframız Nur, Hanemiz Mamur Türkiye'den ve Fransa, Almanya ve Polonya gibi Avrupa ülkelerinden araştırmacıların yazdığı on dört makaleyi bir araya getiriyor. Bu makaleler maddi kültürün iki temel konusunu, bir yandan yiyecek ve içeceği, diğer yandan da barınakları irdeliyor.
SURAIYA FAROQHI / Giriş 
NECDET SAKAOĞLU / Eski Mutfak Kültürümüzün Kaynakları 
DARIUSZ KOLODZIEJCZYK / İstanbul’daki Leh Elçileri  
HEDDA REINDL-KIEL / Cennet Taamları 
FERİDUN M. EMECEN / Şehzadenin Mutfağı  
CHRISTOPH K. NEUMANN / XVIII. Yüzyıl Osmanlı Saray Mutfağında Baharat 
ÖZGE SAMANCI / XIX. Yüzyılın Birinci Yarısında Osmanlı Elitinin 
Yeme İçme Alışkanlıkları  
COLETTE ESTABLETT, JEAN-PAUL PASCUAL / Şam’da XVII. Yüzyıl Sonu 
ve XVIII. Yüzyıl Başlarında Bardak, Tabak ve Kap Kacak  
EKREM IŞIN / Sohbet Mekânı Olarak Kahvehaneler  
MÜBAHAT KÜTÜKOĞLU / Medresede Yaşam 
NATHALIE CLAYER / Bir Cerrahi Menakıbnâmesine Göre XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda Bir İstanbul Tekkesinde Yaşam  
EMRE YALÇIN / XIX. ve XX. Yüzyıllarda Bir Konağın Öyküsü 
SURAIYA FAROQHI / Mora’da Zengin Bir Fransız Hanesi 
STEFANOS YERASİMOS / XVI. Yüzyılda İstanbul Evleri  
UĞUR TANYELİ / Osmanlı Metropollerinde Evlerin Konfor ve 
Lüks Normları (XVI.-XVIII. Yüzyıllar)