Tarih Araştırmalarında Yeni Bir Yöntem Arayışı: Osmanlıca Kaynaklar ve İnterdisipliner Bir Uygulama (Kaynakca.info Örneği)

Makale Türkçe Bilim ve Teknoloji× Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Dr. Serhat KÜÇÜK Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2013

Yayınlandığı Eser:

The Journal of Academic Social Science Studies

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

819-830

İçerik Dosyası:

İndirmek için tıklayınız

Web adresi:

http://www.jasstudies.com/Makaleler/6393415_39K%C3%BC%C3%A7%C3%BCkSerhat-819-830.pdf

Operatör:

Ramazan Acun

Güncelleyen:

Ramazan Acun

Özet:

Tarih araştırmalarına orijinal ve ilmî olma hüviyetini kazandıran temel
unsur belgelerdir. Belgelerden faydalanılması, belli kaidelere bağlı olarak
depolanıp tasnif edilmiş olmalarına bağlıdır. Bu depolamanın yapıldığı
mekânlar arşivlerdir.
Ancak sadece depolamak yeterli değildir, eğitim-öğretime yahut bilimsel
bilgi üretimine yönelik olarak, araştırmacıya nasıl sunuldukları da önemlidir.
Bu yazının çıkış noktası da söz konusu sunuşun, ilgili materyali
kullanacak kitleden, kullanılacak alanlara dek temel belirleyici olduğu, ancak
ülkemizde bu niteliğin yeterince önemsenmemesi nedeniyle sunuşa gereken
önem verilmediği düşüncesidir. Dolayısıyla ideal sunuş şekli
uygulanırsa/bulunursa, yahut kaynak ile araştırmacı arasında yeni bir iletişim
düzeni oluşturulursa, söz konusu tarihi materyalin, kullanımdaki mevcut kişi
ve alan sınırını aşabileceğine inanılmaktadır. Başka bir deyişle sosyoloji,
psikoloji, felsefe gibi sosyal, basın-yayın, gazetecilik gibi iletişim ve fizik,
kimya, biyoloji, tıp gibi fen bilimleri araştırmalarında potansiyel kullanıma
sahip Osmanlıca kaynakların, ilgili alan mensuplarınca analitik biçimde
incelenmesine olanak sağlanmış olacaktır.
İdeal uygulama sayesinde bir taraftan, genel olarak tarih alanı için son
derece önemli birincil kaynaklar, interdisipliner hale getirilerek mevcut sunuş
şekillerinden daha işlevsel bir yapıda sunulabilecek diğer taraftan, süreli yayınlar üzerinden tarihi kaynakların sonraki nesillere aktarılmasına dair yeni
bir yöntem üretilmiş olacaktır.
Bu doğrultuda çalışmanın ekseni süreli yayınlar olarak belirlenmiş ve
Türkiye’de süreli yayın temin hizmeti veren kurumlar incelenerek sunuş
şekillerine dair tespitler paylaşılmıştır. Ardından eleştirilen eksikliklerin
kaynakca.info örneğinde nasıl giderildiği bir uygulama üzerinden ortaya
konmuştur.

Tarih araştırmalarına orijinal ve ilmî olma hüviyetini kazandıran temel 
unsur belgelerdir. Belgelerden faydalanılması, belli kaidelere bağlı olarak 
depolanıp tasnif edilmiş olmalarına bağlıdır. Bu depolamanın yapıldığı 
mekânlar arşivlerdir. 
Ancak sadece depolamak yeterli değildir, eğitim-öğretime yahut bilimsel 
bilgi üretimine yönelik olarak, araştırmacıya nasıl sunuldukları da önemlidir. 
Bu yazının çıkış noktası da söz konusu sunuşun, ilgili materyali 
kullanacak kitleden, kullanılacak alanlara dek temel belirleyici olduğu, ancak 
ülkemizde bu niteliğin yeterince önemsenmemesi nedeniyle sunuşa gereken 
önem verilmediği düşüncesidir. Dolayısıyla ideal sunuş şekli 
uygulanırsa/bulunursa, yahut kaynak ile araştırmacı arasında yeni bir iletişim 
düzeni oluşturulursa, söz konusu tarihi materyalin, kullanımdaki mevcut kişi 
ve alan sınırını aşabileceğine inanılmaktadır. Başka bir deyişle sosyoloji, 
psikoloji, felsefe gibi sosyal, basın-yayın, gazetecilik gibi iletişim ve fizik, 
kimya, biyoloji, tıp gibi fen bilimleri araştırmalarında potansiyel kullanıma 
sahip Osmanlıca kaynakların, ilgili alan mensuplarınca analitik biçimde 
incelenmesine olanak sağlanmış olacaktır. 
İdeal uygulama sayesinde bir taraftan, genel olarak tarih alanı için son 
derece önemli birincil kaynaklar, interdisipliner hale getirilerek mevcut sunuş 
şekillerinden daha işlevsel bir yapıda sunulabilecek diğer taraftan, süreli yayınlar üzerinden tarihi kaynakların sonraki nesillere aktarılmasına dair yeni 
bir yöntem üretilmiş olacaktır. 
Bu doğrultuda çalışmanın ekseni süreli yayınlar olarak belirlenmiş ve 
Türkiye’de süreli yayın temin hizmeti veren kurumlar incelenerek sunuş 
şekillerine dair tespitler paylaşılmıştır. Ardından eleştirilen eksikliklerin 
kaynakca.info örneğinde nasıl giderildiği bir uygulama üzerinden ortaya 
konmuştur.