Samim KOCAGÖZ

Samim

KOCAGÖZ

Samim KOCAGÖZ, 13 Şubat 1916'da Aydın'ın Söke ilçesinde doğdu. 5 Eylül 1993'te İzmir'de yaşamını yitirdi. 1942'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. 1942-1945 arasında Lozan Üniversitesi'nde sanat tarihi eğitimi aldı. Türkiye'ye döndükten sonra bir süre İzmir Ticaret Okulu'nda edebiyat, Devlet Konservatuarı’nda sanat tarihi dersleri verdi. Söke'de çiftçilikle uğraştı. İlk romanı İkinci Dünya 1938'de yayınlandı. Servet-i Fünun Uyanış, Ses, Hep, Bu Topraktan, Vatan, Fikirler, Yenilikler, Yeditepe gibi dergilerle Demokrat İzmir gazetesinde yayınlanan öyküleriyle ünlendi. 1950'de Yeni İstanbul gazetesi ve New York Herald Tribune gazetesinin ortaklaşa düzenlediği Dünya Hikaye Yarışması'nda "Sam Amca" öyküsüyle birincilik kazandı. Güçlü gözlemlerine dayanarak köy ve kasaba insanlarının sorunlarını, günlük yaşamlarını ve duygularını yalın bir dil ve gerçekçi tutumla yansıttı.
Toplumcu gerçekçi sanat anlayışı doğrultusunda ürünler veren Samim Kocagöz, hikayelerinde genellikle Ege bölgesinde yaşayan insanların sorunlarını anlatır. Hikayelerin konularını yaşadığı Söke çevresinden ve Menderes vadisinin toprak sorunlarından alan yazar, alışılmış teknik ve anlatıma bağlı kalarak sınıflar arası çıkar çatışmalarını, ekonomik nedenlerle değişen düzen ve dünya görüşlerini inceler. Yazara 1967′de Türk Dil Kurumu′nun Hikaye Ödülü′nü kazandıran Yağmurdaki Kız da değişen insan ilişkilerine eleştirel bir dille kaleme alınması sonucu doğmuştur. Kurtuluş Savaşı′nı belgesel roman tarzında, destansı bir anlatımla işleyen Kocagöz, romanlarında hikayelerinde olduğu gibi toprak sorununu dile getirmiştir. Topraksız ya da az topraklı kesimin ilerleyen teknoloji karşısında içine düştüğü sıkıntıyı ′Bir Karış Toprak′ta anlatan yazar, ′İzmir′in İçinde′ adlı romanında ise 1960 Hareketi öncesi oluşan toplumsal karışıklığı feodalizmin tesviyesiyle birlikte ve çeşitli kesimlerden seçtiği karakterler aracılığıyla verir. ′Alandaki Delikanlı′ romanıyla 1979 yılında Lions Kulübü Hikaye Ödülü′nü, ′Mor Ötesi′ ile 1987 Ferid Oğuz Bayır Sanat Ödülü′nü ve “Eski Toprak” ile 1989 Orhan Kemal Roman Armağanı′nı kazanan Samim Karagöz′ün eserlerinden bazıları Almanca, Rusça, Fransızca ve Bulgarcaya çevrilmiştir.
“Samim Kocagöz, yapıtlarında Söke’yi, oraların Yunan işgalinden Kurtuluş Savaşı’na kadar en etkili, en önemli kitaplarını yazmıştır. Bir cumhuriyet aydını olan Samim Kocagöz, 1940 Toplumcu Gerçekçi Kuşağı’nın bir edebiyatçısı olarak, verdiği Aydınlanmacı Mücadele’yi anılarında kaleme getirmiştir. Bugün de onu, o yöreyi, Kurtuluş Savaşı’nı tanımak için kitaplarını okumalısınız. Özellikle ‘Kalpaklılar’ ve ‘Doludizgin’ Türkiye’yi anlamak için gerekli olan kitaplar listesinde yer alır.” Mustafa ÇALIŞKAN

Samim KOCAGÖZ, 13 Şubat 1916'da Aydın'ın Söke ilçesinde doğdu. 5 Eylül 1993'te İzmir'de yaşamını yitirdi. 1942'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. 1942-1945 arasında Lozan Üniversitesi'nde sanat tarihi eğitimi aldı. Türkiye'ye döndükten sonra bir süre İzmir Ticaret Okulu'nda edebiyat, Devlet Konservatuarı’nda sanat tarihi dersleri verdi. Söke'de çiftçilikle uğraştı. İlk romanı İkinci Dünya 1938'de yayınlandı. Servet-i Fünun Uyanış, Ses, Hep, Bu Topraktan, Vatan, Fikirler, Yenilikler, Yeditepe gibi dergilerle Demokrat İzmir gazetesinde yayınlanan öyküleriyle ünlendi. 1950'de Yeni İstanbul gazetesi ve New York Herald Tribune gazetesinin ortaklaşa düzenlediği Dünya Hikaye Yarışması'nda "Sam Amca" öyküsüyle birincilik kazandı. Güçlü gözlemlerine dayanarak köy ve kasaba insanlarının sorunlarını, günlük yaşamlarını ve duygularını yalın bir dil ve gerçekçi tutumla yansıttı. 
	Toplumcu gerçekçi sanat anlayışı doğrultusunda ürünler veren Samim Kocagöz, hikayelerinde genellikle Ege bölgesinde yaşayan insanların sorunlarını anlatır. Hikayelerin konularını yaşadığı Söke çevresinden ve Menderes vadisinin toprak sorunlarından alan yazar, alışılmış teknik ve anlatıma bağlı kalarak sınıflar arası çıkar çatışmalarını, ekonomik nedenlerle değişen düzen ve dünya görüşlerini inceler. Yazara 1967′de Türk Dil Kurumu′nun Hikaye Ödülü′nü kazandıran Yağmurdaki Kız da değişen insan ilişkilerine eleştirel bir dille kaleme alınması sonucu doğmuştur. Kurtuluş Savaşı′nı belgesel roman tarzında, destansı bir anlatımla işleyen Kocagöz, romanlarında hikayelerinde olduğu gibi toprak sorununu dile getirmiştir. Topraksız ya da az topraklı kesimin ilerleyen teknoloji karşısında içine düştüğü sıkıntıyı ′Bir Karış Toprak′ta anlatan yazar, ′İzmir′in İçinde′ adlı romanında ise 1960 Hareketi öncesi oluşan toplumsal karışıklığı feodalizmin tesviyesiyle birlikte ve çeşitli kesimlerden seçtiği karakterler aracılığıyla verir. ′Alandaki Delikanlı′ romanıyla 1979 yılında Lions Kulübü Hikaye Ödülü′nü, ′Mor Ötesi′ ile 1987 Ferid Oğuz Bayır Sanat Ödülü′nü ve “Eski Toprak” ile 1989 Orhan Kemal Roman Armağanı′nı kazanan Samim Karagöz′ün eserlerinden bazıları Almanca, Rusça, Fransızca ve Bulgarcaya çevrilmiştir.
	“Samim Kocagöz, yapıtlarında Söke’yi, oraların Yunan işgalinden Kurtuluş Savaşı’na kadar en etkili, en önemli kitaplarını yazmıştır. Bir cumhuriyet aydını olan Samim Kocagöz, 1940 Toplumcu Gerçekçi Kuşağı’nın bir edebiyatçısı olarak, verdiği Aydınlanmacı Mücadele’yi anılarında kaleme getirmiştir. Bugün de onu, o yöreyi, Kurtuluş Savaşı’nı tanımak için kitaplarını okumalısınız. Özellikle ‘Kalpaklılar’ ve ‘Doludizgin’ Türkiye’yi anlamak için gerekli olan kitaplar listesinde yer alır.”  Mustafa ÇALIŞKAN

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Güncelleyen: Ramazan Acun