Osmanlı Sonrası Balkan Devletlerinde Bazı İslami Gelişmeler ve Din Eğitimi

Makale Türkçe Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Abdullah AKIN

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2021

Yayınlandığı Eser:

Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

199 - 228

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://https://dergipark.org.tr/tr/pub/karataysad/issue/65644/1003109

Operatör:

Dajana Barusıc

Güncelleyen:

Dajana Barusıc

Özet:

Balkanlarda çok farklı dinî ve etnik yapılara sahip toplumlar uzun bir tarihî süreçte birlikte yaşamış ve bölge birçok medeniyet arasında köprü vazifesi görmüştür. Osmanlı Devleti kurulduktan sonra fetihlerinde önceliği bu Balkan topraklarına tanımış ve henüz dilini, kültürünü ve dinî yapısını bilmediği bir bölgeyi kısa sürede etkisi altına almıştır. Osmanlıların Balkanlardaki bu başarısının arka planında uyguladıkları Millet Sistemi vardır. Temeli Medine Vesikasına dayanan bu sistem sayesinde Osmanlılar asırlarca uyum içerisinde buralarda varlığını sürdürebilmiştir. Millet Sistemi sayesinde Hristiyan bölgelerinde dahi kültürel ve dinî yapı korunmuş, herhangi bir asimilasyona ya da zorla ırk ve din değiştirme faaliyeti yaşanmamıştır. Beş asırdan fazla Türk hâkimiyeti döneminde Balkanlarda 16.000 Türk vakıf eserinin inşa edildiğini tarih vesikalarda görülmektedir. Bu eserler sayesinde Balkanlarda İslam hızla yayılmış, Hristiyan halk dahi Osmanlılara hayranlık duymaya başlamıştır. Her devlet gibi Osmanlı Devleti de zamanla zayıflamış ve dağılma sürecine girmiştir. Özellikle 1877-78 Osmanlı-Rus savaşı ve bu bozgundan arda kalan son toprakların da elden çıkması neticesini verecek olan 1912-13 Balkan Bozgunu, etkilerini günümüze kadar sürdürmüş bulunmaktadır. Balkan ve I. Dünya Savaşlarından sonra Balkanların Türk idaresinden çıkmasıyla, burası Türklerle Türk olmayanlar veya Müslümanlarla Müslüman olmayanlar arasındaki savaşa dönüşmüştür. Buradan hareketle Balkanların, en huzurlu ve istikrarlı dönemini Osmanlı hâkimiyeti zamanında yaşadığı söylenebilir. Makalenin amacı Osmanlı sonrası Balkanlarda oluşan durumu analiz etmek ve İslam din eğitimindeki bazı gelişmeleri tespit etmektir. Araştırmada “tarihi araştırma yöntemi” kullanılmıştır. Bu yöntemle araştırmanın konusunu oluşturan dönem eleştirel bir gözle incelenip, doğru bir şekilde tahlil edilmeye gayret edilmiştir.