Ebediyete Bağış: Balat Şer‘iyye Sicillerinde Para Vakfı Kayıtları

Vakıf medeniyeti olarak da bilinen Osmanlı’da vakıf kurumu eğitimden sağlığa, kültürel hizmetlerden beledi hizmetlere kadar hayatın her alanında çeşitli katkılar sağlamıştır. Kurumun yaygınlığı ve kapsayıcılığı günümüze ulaşan çok sayıda vakfiye içeriğinden tespit edilmektedir. Vakfiyelerde vakfın ciheti doğrultusunda ne tür hizmetler verildiği ayrıntılarıyla kayıtlıdır. Ayrıca, kişilerin mal varlıkları, mimari eserler, kamu görevlileri, hukuki işlemler, mahalleler, aile üyeleri hakkında bilgiler gibi pek çok konu işlenmiştir. Para vakıflarına ait vakfiyelerde ise bahsi geçen konulara ilaveten vakfedilen nakitler, işletim usulleri, nema oranları, elde edilecek gelirlerin kullanımına ait detaylar da söz konusudur. Çalışmanın amacı para vakıflarının işleyiş prensiplerini ortaya koymak ve para vakıflarının sosyoekonomik yönden Osmanlı toplum yaşantısına katkılarını araştırmaktır. Örneklem alanı olarak, erken dönemlerden itibaren para vakfı vakfiyelerinin bulunduğu İstanbul Balat Şer’iyye Sicilleri alınmıştır. Çalışma 1555-1838 arasında kayıtlı toplam 55 vakfiye üzerinden gerçekleştirilmiştir. Bulguların karşılaştırılması için üç farklı mahkeme kayıtlarında tespit edip incelediğimiz 1491-1911 arasında kurulmuş 426 para vakfı vakfiyesine başvurulmuştur. Bu sayede, vakfiye sayısı ve ait oldukları dönemler itibariyle, şimdiye kadar eksik kalan toplu değerlendirme imkânı yakalanmıştır. Neticede para vakıflarının hizmetlerine devam edebilmek için değişen sosyoekonomik şartlara uyum sağlamak adına ne gibi çabalar harcadığına dair önemli tespitler yapılmıştır. Bu kapsamda para vakıflarının bir yandan kendi içinde geçirdiği değişim ve dönüşümler tespit edilirken diğer yandan bir bütünün parçası olarak vakıfların ebediyete yaptıkları bağışlar örneklenmiştir.

Bu eser henüz bir kaynakçada yer almıyor.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Ömer Lütfi Barkan , Ekrem Hakkı Ayverdi

İstanbul Vakıfları Tahrir Defteri 953 (1546) Tarihli

İstanbul, 1970, İstanbul Fetih Cemiyeti Neşriyatı.

Kitap Türkçe Tarih Kaynak Yayını 16. yy

Bu Kitap

121 kez

görüntülendi.

Ömer Lütfi Barkan

“Edirne Askeri Kassamına Ait Tereke Defterleri (1545-1659)”

Belgeler.

Makale Türkçe Yakın Çağ Tarih İktisat Osmanlı Anadolu

Bu Makale

59 kez

görüntülendi.

Tahsin ÖZCAN

Osmanlı Para Vakıfları: Kanuni Dönemi Üsküdar Örneği

Ankara, 2003, Türk Tarih Kurumu.

Kitap

Bu Kitap

13 kez

görüntülendi.

Murat ÇİZAKÇA

Risk Sermayesi Özel Finans Kurumları ve Para Vakıfları

İstanbul, 1993, İlmi Neşriyat.

Kitap Türkçe Tarih Türkiye Cumhuriyeti İktisat Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

11 kez

görüntülendi.

Şevket PAMUK

“Osmanlı İmparatorluğunda Para 1326-1914”

Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi 1600-1914.

Makale Türkçe Tarih Osmanlı Anadolu

Bu Makale

8 kez

görüntülendi.

Mehmed Süreyya

Sicill-i Osmanî

İstanbul, 1998, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Kitap Osmanlıca Yeni Çağ Yakın Çağ Tarih Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

Çelebizâde İsmaîl Âsım Efendi

Târîh-i Râşid ve Zeyli

İstanbul, 2013, .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Halil İNALCIK

Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, 1300-1600

İstanbul, 2000, Eren Yayınları.

Kitap Türkçe 14. yy 15. yy Tarih Orta Doğu İktisat Balkan Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Halil İNALCIK , Donald Quataert

Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi 1600-1914

İstanbul, 2004, Eren Yayıncılık.

Kitap Türkçe Yeni Çağ Yakın Çağ Tarih Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Osmanlı Tarihi

Ankara, 1983, Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Osmanlı

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Çiğdem GÜRSOY

“Para Vakıfları Kapsamında Sosyo-Ekonomik Bir Analiz: Davudpaşa Mahkemesi Kayıtları (1634-1911)”

Belleten.

Makale Türkçe Sosyal Bilimler Tarih Siyaset Hukuk İktisat

Bu Makale

3 kez

görüntülendi.

Şevket PAMUK

Osmanlı- Türkiye İktisadi Tarihi 1500-1914

Istanbul, 2007, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Osmanlı 17. yy

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

İsmail Kurt

Nazari ve Tatbiki Olarak Para Vakıfları

İstanbul, 1994, DOKTORA.

Tez Türkçe

Bu Tez

3 kez

görüntülendi.

Serkan POLAT

“OSMANLI TOPLUM HAYATINDA STATÜ SAHİBİ BİR KADIN: HACI HAFİZE HANIM”

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Osmanlı Anadolu

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Halil SAHİLLİOĞLU

“Dinar”

İslam Ansiklopedisi.

Makale Türkçe Tarih İktisat

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Selma Turhan Sarıköse

“Safranbolu Şer’iye Sicillerine Göre XIX. Yüzyılda Safranbolu Köylerinde Para Vakıfları”

Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi.

Makale Türkçe Tarih İktisat Osmanlı Anadolu

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Baha Mücahid Şahin

“Osmanlı İstanbul’u Eyüp Bölgesindeki Vakıfların Faiz ve Kira Gelirlerinin Nakit Sermayeleri Üzerindeki Etkisi: Panel Veri Analizi (1769-1773)”

İstanbul İktisat Dergisi.

Makale Türkçe Tarih İktisat 18. yy Osmanlı Anadolu

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Mehmet BULUT , Hüseyin ÇINAR , Rahman Ademi , Ahmet DEMİR , Aydın Kudat , Mehmet Doğan , Cem KORKUT , Mevlüt ÇAM , Mehmet TUĞRUL

Osmanlı Dönemi Rumeli Para Vakıfları

İstanbul, 2020, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.

Kitap Türkçe Tarih İktisat Avrupa Osmanlı

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Tahsin Öz

İstanbul Camileri

Ankara, 1997, Türk Tarih Kurumu.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Halid ERAKTAN

“Ertuğrul Camii ve Tekkesi”

İslam Ansiklopedisi, VIII.

Makale Türkçe

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

“Dirhem”

İslam Ansiklopedisi.

Makale

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Çiğdem GÜRSOY

“Aynı ve Başka: Evkaf Muhasebeciliği Mahkemesi Para Vakıfları Kayıtları (1491-1828)”

Belleten.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Abdülkadir Atar

“Osmanlı Döneminde Safranbolu Para Vakıfları”

Vakıflar Dergisi.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Mehmet GENÇ

Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi

İstanbul, 2014, Ötüken Yayınları.

Kitap Türkçe 14. yy 15. yy 13. yy Tarih Siyaset 20. yy İktisat 18. yy Osmanlı 19. yy 16. yy 17. yy

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Nilüfer Ateş

“Bursa'da Kurulan Muhacir Vakıfları (1883-1917)”

Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi.

Makale Türkçe

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Çiğdem GÜRSOY

“İstanbul Yeniköy Mahkemesi Para Vakfı Kayıtları (1591-1883)”

Osmanlı Araştırmaları Dergisi.

Makale Türkçe Yeni Çağ Yakın Çağ Tarih İktisat Osmanlı Anadolu

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Kenan YILDIZ , İlhami YURDAKUL , Bilgin AYDIN , Ayhan Işık , İsmail Kurt , Esra YILDIZ

İstanbul Şer’iyye Sicilleri Vakfiyeler Kataloğu

İstanbul, 2016, İSAM Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih İktisat Osmanlı

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Mustafa EĞİLMEZ , Hasret Tutuş , Özcan OĞUR

“XVII. Yüzyılın Sonları İle XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Kastamonu’da Mevcut Vakıf Külliyeleri”

Econder Uluslararası Akademik Dergi.

Makale Türkçe Tarih İktisat 18. yy Osmanlı 19. yy Anadolu

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Oktay KARAMAN

“OSMANLI DÖNEMİNDE TRABZON VE ÇEVRESİNDE KURULAN PARA VAKIFLARI (1858-1920)”

Karadeniz İncelemeleri Dergisi.

Makale Türkçe Tarih 20. yy İktisat Osmanlı 19. yy Anadolu

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Saadet Maydaer

“Osmanlı Toplumunda Vakıf Kuran Kadınlar ve Mal Varlıklarının Kaynakları”

Vakıf Kuran Kadınlar.

Makale Türkçe Tarih İktisat Osmanlı

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Bu eserin aldığı atıf bulunmuyor.

Eser istatistikleri yükleniyor...