Yasmina Khadra'nın Günün Geceye Borcu Adlı Yapıtında Sömürgecilik Sonrasında Kültür ve Kimlik Bağlamında Göç İzlekleri

İnsanlık tarihinde derin izler bırakan sömürgecilik, her ne kadar Batı uygarlığının ürünü olarak ortaya çıksa da, ezenden ziyade ezilenin tarihidir. Sömürge güçlerinin Afrika topraklarına sert ve acımasız müdahalelerle yeni hammadde ve toprakları keşfetmek için uyguladıkları, dilsel, dinsel ve kültürel tahribatlar kadar sömürgecilik tarihi sömürülen toplumlar üzerindeki asimilasyon politikalarının açtığı yaralar ve yarattığı travmalarla tarihte tanımlanmaktadır. Özellikle de tarihleri hor görülen, kültürleri paramparça olan ‘ Kara Kıta’ olarak adlandırılan Afrika kıtasına emperyalizmi dayatmaya çalışan sömürgeciler, sınırsız yeraltı zenginlikleri ve verimli topraklarıyla sömürgeci toplumların dikkatini çekmiştir. Söz konusu bu bölgenin ekonomik, siyasal ve sosyal ilişkilerine sürekli olarak müdahale etmekle kalmayıp, bu toprakların tarihini şiddet ve kanla yazmıştır.. Kendilerini üst kimlik olarak gören sömürgeci güçler iyi niyet kisvesi altında sömürdükleri toplumlara medeniyet götürdüklerini ileri sürmüş, sömürge hareketlerine meşruluk kazandırmak, sömürülen toplumları kimliksizleştirmek ve kültürsüzleştirmek istemiştir; kendi dilini, kültürünü empoze etmesi ile kültürel otoritesinin sağlamlaşmasını kaçınılmaz kılmıştır.
Çalışmada Yunus ve Jonas arasında kaybolup giden, ikilemli yaşama maruz kalan Yunus’un ruhsal, fiziksel göçleri kimlik sorunsalı bakış açısıyla ele alınacaktır. Cezayir’deki sömürgecilin bir halkı yok edişi, yarattığı ekonomik, psikolojik nedenlerden dolayı yaşanan iç göç, aile içinde çatışmalara, kültürel, benlik kaybına, ikilemli yaşam ve kültür arasında oluşan melez kuşakları ortaya çıkarır. Bu noktada yapıtta sömürgecilik sonrası varolan iç göç olgusu, Lee’nin itici ve çekici göç modeline dayandırılarak, sosyolojik ve tarihsel bağlamda irdelenecektir.