Kuzey Afrika’da Fransızlara Karşı Diplomatik Bir Manevra: Ahmed Ata Bey’in Tunus ve Trablusgarp Misyonu (1852‐1853)

Osmanlı Devleti, 1830’da Fransa’nın Cezayir’i işgalinden sonra Kuzey Afrika’daki topraklarında hâkimiyetini yeniden tesis etme adına birtakım girişimlerde bulunmuştu.1835’te Trablusgarp’ta bunu başarmışsa da Tunus’ta hem yerel yöneticiler hem de başta Fransa olmak üzere Avrupalı devletlerin müdahaleleri ile karşılaşmıştı. Fransa’nın Cezayir’deki hâkimiyetinin tehlike altına gireceğini düşünerek Osmanlıların Tunus’taki haklarına karşı çıkması iki ülkeyi zaman zaman karşı karşıya getirmişti. Osmanlı Devleti, bu sebeple Fransa’nın Avrupa’da meşgul olduğu bir dönemde bölgeyi teftiş etme adına gizlice memur göndermek zorunda kalmıştı. Bu çalışmada Miralay Ahmed Ata Bey’in bu görevi ve Osmanlı‐Fransız ilişkilerine yansımaları ele alınacaktır.