Osmanlı Makedonya'sında 4 Nisan 1904 Depremi ve Sonuçları

4 Nisan 1904 tarihinde Osmanlı Makedonya’sında deprem meydana geldi.
Osmanlı Makedonya’sı 1877-1878 Osmanlı- Rus Savaşı’ndan sonra 13 Temmuz 1878
tarihinde imzalanan Berlin Antlaşması’yla oluşturuldu ve Selanik, Manastır ve
Kosova vilayetlerini kapsamaktaydı. 4 Nisan 1904 depremi özellikle Selanik,
Manastır ve Kosova vilayetlerinde etkili oldu. Dış merkez alanın (Episantr) büyük
yerleşim merkezlerine uzak oluşu yıkımın az olmasını sağlamıştır. Deprem büyük
yerleşim merkezlerinde etkili olmamasına rağmen, Selanik ve Kosova vilayetlerinin
Bulgaristan sınırına yakın kırsal alanlarında çok etkili oldu. Bu alanlarda büyük çaplı
hasarlara ve toprak kayması, göçük, zeminde sıvılaşma su ve akarsuların akışında
değişiklik gibi jeolojik etkilere neden oldu. Makedonya sorununun kazandığı
uluslararası boyut ve hassasiyeti düşünüldüğünde Osmanlı devletinin ortaya
koyacağı afet yönetimi bir kat daha önem kazanmaktaydı. Osmanlı devleti ekonomik
imkansızlıklara rağmen hızlı ve nispeten başarılı bir afet yönetimi sergilemiştir.
Yirminci yüzyılın ortalarına kadar 4 Nisan 1904 depremiyle ilgili bilgiler azdı.
Yirminci yüzyılın son yarısında bu depremin büyüklüğünün değerlendirilmesine
odaklanan çok sayıda araştırma yapıldı. Bütün bu rapor ve çalışmalarda depremin
merkez üssünün Kresna bölgesinin sismik potansiyeli ortaya kondu. Bu çalışmada
Osmanlı arşiv belgelerinin sağladığı veriler batı literatürde bu depremle ile ilgili yer
alan bilgilerle karşılaştırmalı olarak değerlendirilecektir.