Türk tarih tezi ve tarih ders kitaplarında Türkiye Cumhuriyeti tarihi (1923-1960)

Tez Türkçe Tarih× Eğitim×

Künye:

Yazarlar:

Celal Metin

Ekle

Danışmanlar:

Yusuf SARINAY Hacattepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Enstitüsü

Ekle

Yayın Yılı:

1998

Yayın Yeri:

Ankara

Seviye:

MASTER

Kurum:

Hacattepe Üniversitesi

Bölüm:

Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Enstitüsü

İçerik Dosyası:

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Tayfun Demirhan

Güncelleyen:

Tayfun Demirhan

Özet:

Çalışmamız, Türkiye Cumhuriyetinin oluşum sürecinde siyasal iktidarın milli kimliği tanımlamak için tarihle girdiği işbirliğini Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ders kitapları aracılığı ile göstermeye dayanmaktadır. Etnik merkezli bir tarih anlayışının şekillendirdiği Türk Tarih Tezi, Türkiye Cumhuriyetinin ideolojik yapısına önemli katkılar sağlamıştır. Türk Tarih Tezini ortaya koyan Cumhuriyet kadroları, İslam-Osmanlı tarih anlayışını gözardı eden, milli tarihyazıcılığını ve eğitimini ön plana çıkarmışlardır. Türk Tarih Tezi ortaya konulduktan sonra, bu tezi anlatan ve tartışan kitaplar yazılmış, kongreler toplanmış ve ilmi çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Atatürk'ün öncülüğünde gerçekleşen bu girişimler, Türk Tarih Kurumu ve Dil-Tarih ve Coğrafya Fakültesinin çalışmaları ile desteklenmiştir. Türk Tarih Tezinin ortaya konulması ile birlikte, bunun öğretilmesi için tarih ders kitabı yazımına girişilmiştir. Bu girişimin en önde gelen örneği, Türk Tarihinin Anahatları kitabı ve buna dayanılarak yazılan lise ders kitaplarıdır. Bu ders kitapları içinde Tarih IV: Türkiye Cumhuriyeti kitabı, Türk Tarih Tezini ortaya koyanların yaptıkları tarihi ve giriştikleri inkılapları, ders kitabı çerçevesinde, anlatmaktadır. Tarih /V,Türkiye Cumhuriyeti tarih yazımının ilk örneğidir ve daha sonra bu alanda yazılmış olanları derinden etkilemiştir. Cumhuriyet rejimini ve inkılaplarını yaygınlaştırmak için Türk inkılap Tarihi Enstitüsü(1942) kurulmuştur. Tek-parti döneminin sonlarına doğru Enver Ziya Karal'ın yazdığı Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ders kitabı ortaöğretimde okutulmaya başlanmıştır. Karal'ın kitabı, Tarih IVün etkisinde olmakla birlikte, daha ilmi ve daha öğreticidir. Günümüze kadar, Tarih IV ve Karal'ın kitabının etkisinde kalan birçok Türkiye Cumhuriyeti veya Türk İnkılap Tarihi ders kitabı yazılmıştır. inönü döneminin en önemli kültürel hareketi hümanist anlayışa dayanan Batı klasiklerinin tercümesidir. Hümanist, demokratik, liberal...vb. eğilimler, tek-parti yönetimine karşı gelişen muhalefete ideolojik alt yapı hazırlamıştır. Ancak hümanist anlayış bir kısım aydınlarca sürdürülmeye çalışılmış,fakat başarılı olamamıştır. Çok partili siyasal hayatla birlikte, iktidar-muhalefet tartışmaları ve çekişmeleri tarih ders kitaplarına kadar yansımıştır. Buna en güzel örnekte Zuhuri Danışman' in Yeni Tarih Dersleri III kitabı verilebilir. Bu çalışmamızda Türk Tarih Tezini ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi yazımını anlamaya çalıştık. Gördük ki, Türk Tarih Tezinin, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi için, çok yönlü siyasal, kültürel ve ideolojik etkileri olmuştur.