Anadolu'daki Amerikan Hastaneleri ve Tıbbi Misyonerlik ( 1880-1930 )

Tez Türkçe Sosyal Bilimler× Tarih× Sağlık×

Künye:

Yazarlar:

İdris YÜCEL

Ekle

Danışmanlar:

Mustafa YILMAZ

Ekle

Yayın Yılı:

2011

Yayın Yeri:

Ankara

Seviye:

DOKTORA

Kurum:

Hacettepe Üniversitesi

Bölüm:

Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Enstitüsü / Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı

İçerik Dosyası:

İndirmek için tıklayınız

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

İnci Başak Aydın

Güncelleyen:

Tayfun Demirhan

Özet:

Bu tez, İsa'nın krallığını inşa etme iddiasıyla ülkelerini terk ederek okyanus aşırı topraklara, Anadolu sahasına gelen bir dizi Amerikalı misyonerin hikâyesini anlatmaktadır. Bir Protestan misyonerlik örgütü olarak 1810 yılında ABD'nin Boston şehrinde kurulmuş ve kısa süre içerisinde dünya çapında misyonerlik faaliyeti başlatmış olan Amerikan Bord örgütü, Osmanlı topraklarına ilk olarak 1820 yılında ulaşmış ve başta Anadolu sahası olmak üzere süratle ülkenin dört bir yanında teşkilatlanmıştır. Temel itibarıyla eğitim kurumları ve dinî çalışmaları içeren bu teşkilatlanma süreci, çok geçmeden ülkedeki ilk Protestan kiliselerinin tesisi ve 1850 yılında da Protestanların Babıâli tarafından bir cemaat olarak tanınmasıyla sonuçlanmıştır. 19. yüzyılın ikinci yarısı, Anadolu'nun ücra köylerine kadar ulaşan misyoner tıbbına şahit olmuştur. Amerikan Bord, sayıları 11'e ulaşan misyon hastaneleri aracılığıyla bölgeyi tıbbî misyonerlik olgusuyla tanıştırmıştır. Formül, sağlık hizmeti sunmak üzere temas edilen bölge halkına Protestanlık propagandasında bulunmaktır. Misyon hastaneleri, verilen ücretsiz sağlık hizmetlerinden ötürü yoğun bir ilgiyle karşılaşmıştır. Civar köy ve kasabalara gerçekleştirilen tıbbi turlar hem birçok hastayla hem de hasta yakınlarıyla temasa geçilmesini sağlamıştır. Bu çalışma, Amerikan Bord örgütünün, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Anadolu sahasında gerçekleştirmiş olduğu tıbbî misyonerlik temelindeki hastane hizmetlerini, Garbın Şark üzerinde uyguladığı nüfuz mücadelesi çerçevesinde ele almaktadır. Sınanmaya tâbi tutulan varsayımlar arasında, misyonerlik faaliyetlerinin fedakârlık (altrüistik) boyutu temelinde Bord'un Amerikan dış politikası ve Amerikan çıkarları ile olan bağı, devlet yetkililerinin misyonerlik faaliyetlerini algılayış biçimleri ve Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş süreci kapsamında yöneticilerin misyonerlik uygulamalarına bakış açılarındaki farklılıklar yer almaktadır. Ayrıca, tarihsel seyir içerisinde detaylandırılacak olan misyon hastanelerinin kuruluş ve meşruiyet kazanma süreçleri, faaliyet gösterdikleri bölgelerdeki konumları ve hastaneler aracılığıyla uygulanan misyonerlik metotları gibi hususlar, misyonerlik faaliyetlerine olgusal temelde ışık tutmayı hedeflemektedir.