Bir Osmanlı Kentinde Taşınır ve Taşınmaz Mal Varlığına Dayalı Servet Analizi: Edirne Örneği

Tez Türkçe Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Gülser OĞUZ

Ekle

Danışmanlar:

Doç.Dr. Hülya TAŞ Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı

Ekle

Yayın Yılı:

2013

Yayın Yeri:

Ankara

Seviye:

DOKTORA

Kurum:

Ankara Üniversitesi

Bölüm:

Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı / Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı

İçerik Dosyası:

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Ertan Ünlü

Güncelleyen:

Yağız Fatih Nazlıer

Özet:

18. yüzyıl, Osmanlı tarihinde önemli bazı gelişmelere tanıklık etmiş zaman dilimidir. Pek çok araştırmacının ortak fikri bu yüzyılın, geçiş dönemi olduğudur. Bu gün, yaşanan gelişmelerin izlerini, farklı birinci el kaynaklardan sürmek mümkündür. Bu kaynaklardan biri de tereke kayıtlarıdır. Tereke kayıtları, belirli koşullarda kadı tarafından tutulmuştur. Dolayısıyla toplumun genelini yansıtmaz. Fakat araştırmacılara çok değerli bilgiler sunar. Şöyle ki, tereke kayıtları, bir kişinin öldüğünde geride bıraktığı her türlü malı kapsar. Aynı zamanda bu kayıtlardan kişilerin meslekleri, varsa unvanları, aile durumuyla ilgili bilgilere ulaşılabilir. İncelediğimiz tereke kayıtlarındaki kişilerin sahip olduğu her mal, onun mesleğine, statüsüne, servetine göre farklı özelikler göstermektedir. Şöyle ki, halkı askerî sınıf ve reaya olmak üzere ikiye ayırmak mümkündür. Bunun yanında ikamet yerine, inanç yapılarına göre de ayrım yapılabilir. Bu çalışma, bahsedilen grupların servetlerini, yatırım araçlarını, servet edinme şekillerini ve yatırım araçlarının tercih edilme sebeplerini incelemeyi amaçlamaktadır. Diğer yandan tereke kayıtları aracılığıyla, toplumda zengin, fakir ve orta tabakanın temsil edilip edilmediği sorgulanabilir. Çalışmada, 18. yüzyılın ilk yarısında bahsedilen grupların temsil edildiği görülmüştür. Görülen o ki, servet edinmede, kişinin sahip olduğu unvanın etkili olduğu gözlemlense de istisnalar yok değildir. Son olarak tereke kayıtları aracılığıyla bir şehrin sosyal yapısına dair izlerden hareketle portre çıkarılabilir. Toplumun geneli ve farklı özellikler gösteren bireylerinin izi sürülebilir. Böylece yaşanılan dönem ve mekânda kişilerin özelliklerine dair verileri birleştirmek, toplum dokusunu anlatmak mümkündür. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, 18. Yüzyıl, Tereke, Edirne, Servet Analizi.