Basra Körfezi'nin Güney Kesimi ve Osmanlılar (1876-1908)

Makale Türkçe Osmanlı×

Künye:

Yazarlar:

İdris BOSTAN

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

1989

Yayınlandığı Eser:

Osmanlı Araştırmaları Dergisi

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

311-322

İçerik Dosyası:

İndirmek için tıklayınız

Web adresi:

http://www.isam.org.tr/documents/_dosyalar/_pdfler/osmanli_arastirmalari_dergisi/osmanl%C4%B1_sy9/1989_9_BOSTANI.pdf

Operatör:

A. Asude Aslantaş

Güncelleyen:

Zeynep Pakize Semiz

Özet:

Osmanlı Devleti, ::kvi. asrın ortalarında Basra (1546) ve Lahsa
(1555) eyaletlerinin kurulması ve •Bahreyn'in ilha:kıyla Basra
Körfezinde varlık göstermeye başladı. Hicaz'ın Osmanlı hakimiyetine
girmesi, Ceziretü l-arab'ın· batı ve güney sahillerinin alınması
ile yarımada kon~rol : altına alınmaya çalışıldı. Basra'da kurulan
tersane ile de körfezdeki Portekiz. hakimiyeti engelleornek istendi.
Böylece körfezin batı sahillerinde bul~an arab şeyhlikleri birkaç
asır doğrudan veya dolaylı olarak Osmanlılarla ilişki kurmuş oldular.
XIX. asrın ikinci yarısında Osmanlı Devleti Bağdad ve Basra'da
birtakım ıslahat hareketlerine giriştiği sırada Katar, yeni teş
kil edilen Necid sancağına bağlandı. Uman sahillerinde ise idari bir
bağlılık olmamakla birlikte Osmanlı hilafetinin nüffı.zu bulunuyordu.
XIX. asrın sonları ve xX. asrın başlarında Osmanlı Devletinin
Körfezin güney kısımları ile ilgilendiği görüİmektedir. Bu yazıda
Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde yer alan bazı vesikaların ışığı altında
genel olarak birkaç konu incelenmeye çalışılacaktır. Bunlardan
biri, bugün Birleşik Arab Emirlfkleri'nin bulunduğu Uman sahilleri
Bölgesi, ikincisi Hürmüz ve civarındaki adaların durumu ve
üçüncüsü İ:ran'a ait Lince'deki Osmanlı teb'ası ve bölgedeiti ·geliş
melerdir.