İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Türkçülük Politikası

XIX. yüzyıl sonlarına doğru Osmanlı modernleşmesi içinde devleti kurtarma düşüncesiyle
ortaya çıkan siyasal düşünce akımlarından birisi de Türkçülük, siyasi derneklerden birisi de
İttihat ve Terakki Cemiyetidir. Türkçülük, II. Meşrutiyet döneminde özellikle Balkan Savaşları
sonucunda İttihat ve Terakki yönetiminin bu düşünceyi sıcak bakması ile yükselişe geçti.
Türkiye’nin yakın tarihine damgasını vurmuş olan İttihat ve Terakki Cemiyeti bir düşünce
kuruluşu olarak ilk defa 1889’da Mektebi Tıbbiye‐i Şahane öğrencileri tarafından ‘İttihat‐i
Osmanî’ (Osmanlı Birliği) adıyla gizli bir teşkilat olarak kuruldu. Teşkilat ayni yıl yurt dışındaki
Osmanlı aydınları tarafından Paris’te kurulan İttihat ve Terakki Cemiyeti ile birleşerek
İttihat ve Terakki Cemiyeti adını aldı. Ancak bir siyasi güç olarak İttihat ve Terakki 1906’da
Selanik’te III. Ordudaki bazı subayların girişimi ile kurulan Osmanlı Hürriyet Cemiyeti’nin
1907’de Paris’teki örgütle birleşmesi ile ortaya çıktı. Kısa bir dönem Terakki ve İttihat adıyla
anılan teşkilat daha sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti olarak anılmaya başladı.
Çokuluslu bir imparatorluğun son dönemlerinde ortaya çıkan ve devleti içinde bulunduğu zor
durumdan çıkararak bir bütün içinde varlığını sürdürebilmesini sağlamak amacı ile ortaya
çıkan İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin ideolojisini net bir şekilde tespit etmek hiç kolay değildir.
Cemiyetin içinde Türk milliyetçiliği çerçevesi içinde düşünenlerin sayısı çoktur. Ancak hatırı
sayılır oranda Osmanlıcı ve Batıcı aydınların yanı sıra az da olsa Gayrimüslim unsurlar da
yer almaktadır. Bununla birlikte gelişen olaylar cemiyetin fikirlerinin daha iyi şekillenmesine
katkı sağlamıştır. Bu itibarla Cemiyetin fikir yapısını kesin çizgilerle olmamakla beraber iki
aşamaya ayırarak incelemek mümkündür. Bu aşamalardan ilki 1889’dan Balkan Savaşına
kadar olan Osmanlı birliğinin savunulduğu dönem diğeri de Balkan Savaşları ve sonrasında
Cemiyette Türkçülük fikrinin ön plana çıkmaya başladığı dönemdir.
Bu yazıda İttihat ve Terakki Cemiyetinin kuruluşundan itibaren Türkçülük hareketine bakışı
incelenmektedir.

Özlem Çankaya

“BALKAN SAVAŞLARI 1912-1913”.

1113 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

90 kez

görüntülendi.

Sehernaz Güvenbaş

“Teşkilat-ı Mahsusa Kaynakçası”.

120 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

13 kez

görüntülendi.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Cevdet KÜÇÜK

“Osmanlı İmparatorluğu'nda "Millet Sistemi" ve Tanzimat”

Mustafa Reşid Paşa ve Dönemi Semineri, Bildiriler, Ankara, 13-14 Mart 1985.

Makale Türkçe

Bu Makale

365 kez

görüntülendi.

İbrahim Temo

İbrahim Temo'nun İttihat ve Terakki Anıları

İstanbul, 1987, Arba Yayınları.

Kitap Türkçe Kaynak Yayını

Bu Kitap

155 kez

görüntülendi.

Kazım Karabekir

İttihat ve Terakki Cemiyeti 1896-1909

İstanbul, 1982, Emre Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

37 kez

görüntülendi.

Bernard Lewis

Modern Türkiye’nin Doğuşu

Ankara, 1984, Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Kitap Türkçe İngilizce Türkiye Cumhuriyeti 20. yy Amerika

Bu Kitap

38 kez

görüntülendi.

Halil Menteşe , İsmail ARAR

Halil Menteşe'nin Anıları

İstanbul, 1986, Hürriyet Vakfı Yayınlar.

Kitap Türkçe Tarih Balkan Osmanlı 19. yy

Bu Kitap

19 kez

görüntülendi.

Emel AKAL

Milli Mücadelenin Başlangıcında Mustafa Kemal, İttihat Terakki ve Bolşevizm

İstanbul, 2013, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Sosyal Bilimler Tarih Siyaset Türkiye Cumhuriyeti 20. yy Anadolu

Bu Kitap

19 kez

görüntülendi.

Roderic H. DAVISON

Osmanlı Türk Tarihi (1774 - 1923)

İstanbul, 2004, Alkım Yayınevi.

Kitap Türkçe Osmanlı

Bu Kitap

19 kez

görüntülendi.

Abdüllatif ŞENER

“İttihat ve Terakki Cemiyetinin İktisadi ve Mali Politikaları (1908-1918)”

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.

Makale Türkçe

Bu Makale

38 kez

görüntülendi.

Fethi OKYAR

Üç Devirde Bir Adam

İstanbul, 1980, Tercüman Tarih Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Balkan Osmanlı 19. yy Anadolu

Bu Kitap

13 kez

görüntülendi.

Douglas A. HOWARD

History of Turkey

USA, 2001, Westport.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

11 kez

görüntülendi.

Yusuf SARINAY

Türk Milliyetçiliğinin Tarihi Gelişimi Ve Türk Ocakları 1912- 1931

İstanbul, 1994, Ötüken Neşriyat.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

8 kez

görüntülendi.

Paul IMBERT

Osmanlı İmparatorluğu'nda Yenileşme Hareketleri Türkiye'nin Meseleleri

İstanbul, 1981, Havass Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

Zafer TOPRAK

Türkiyede Milli İktisat 1908-1918

Ankara, 1982, Yurt Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Ziya GÖKALP

Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak

Ankara, 1976, Kültür Bakanlığı Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih 20. yy Osmanlı

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Fuat DÜNDAR

İttihat ve Terakki’nin Müslümanları İskan Politikası 1913-1918

İstanbul, 2002, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset 20. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Massami ARAİ

Jön Türk Dönemi Türk Milliyetçiliği

İstanbul, 2007, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Enver Behnan Şapolyo

Ziya Gökalp, İttihat Terakki ve Meşrutiyet Tarihi

İstanbul, 1943, Güven Basımevi.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Feroz Ahmad

İttihat ve Terakki (1908-1924)

İstanbul, 1984, Kaynak Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih 20. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Hüseyin Cahit Yalçın

Siyasal Anılar

İstanbul, 1976, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Tarhan ERDEM

Anayasalar ve Seçim Kanunları 1876-1982

İstanbul , 1982, .

Kitap

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Sina AKŞİN

Jön Türkler ve İttihat ve Terakki

Ankara, 1998, İmge Yayınevi.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Mustafa GENCER

Jöntürk Modernizmi ve Alman Ruhu

İstanbul, 2003, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

David KUSHNER

Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu 1876-1980

İstanbul, 1979, .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Ahmed Bedevi KURAN

İnkılap Tarihimiz ve İttihat ve Terakki

İstanbul, 1948, Tan Gazetesi Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Türkiye Cumhuriyeti 20. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Kazım Kadri HÜSEYİN

Meşrutiyetten Cumhuriyete Hatıralarım

İstanbul, 1991, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

M. KASIM

Talat Paşanın Anıları

İstanbul, 1986, .

Kitap Türkçe Tarih Balkan Osmanlı 19. yy Anadolu

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Samih Nafiz TANSU

İttihat ve Terakki İçinde Dönenler

İstanbul, 1960, .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

M. Şükrü HANİOĞLU

Bir Siyasal Örgüt Olarak Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti ve Jön Türklük

İstanbul, 1985, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Parvus Efendi

Türkiye´nin Mali Tutsaklığı

İstanbul, 1977, May Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Yusuf Hikmet Bayur

Türk İnkılâp Tarih

Ankara, 1983, T. T. K. Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Türkiye Cumhuriyeti 20. yy Anadolu

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Feroz Ahmad

İttihatçılık'tan Kemalizm'e

İstanbul, 1985, Kaynak Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Ziya GÖKALP

Türkçülüğün Esasları

İstanbul, 1972, M.E.B. Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Kemal H. KARPAT

“Kimlik Sorununun Türkiye'de Tarihi”

Türk Aydını ve Kimlik Sorunu.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

1 kez

görüntülendi.

Muharrem Feyzi TOGAY

Yusuf Akçura

İstanbul, 1944, .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Sina AKŞİN

İttihat ve Terakki ve Jön Türkler

Ankara, 1998, İmge Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih 20. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Leskovikli Mehmed RAUF

İttihat ve Terakki Ne İdi?

İstanbul, 1991, .

Kitap

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Uriel Heyd

Türk Ulusçuluğunun Temelleri

Ankara, 1979, Kültür Bakanlığı Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Arnold J. Toynbee

Türkiye

İstanbul, 1971, Milliyet Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Jacob M. LANDAU

Pantürkizm

İstanbul, 1999, Sarmal Yayınevi.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

İmparatorluğun Çöküşü

İstanbul, 1979, .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Şerif MARDİN

Jön Türklerin Siyasi Fikirleri 1895-1908

İstanbul, 1989, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Muttalip Şimşek

“Osmanlı Devleti'nde Türkçe'nin Gayrimüslim Okullarında Mecburi Hale Getirilmesi ve Uygulanması”

Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Osmanlı Eğitim

Bu Makale

3 kez

görüntülendi.

Gizem KAYTAN

Balkan Savaşları'nda İşkodra Müdafaası

, 2018, MASTER.

Tez Türkçe Tarih

Bu Tez

3 kez

görüntülendi.

Ahmet Çelik

“Rus Basını'nda (Niva Dergisi) İkinci Meşrutiyet Süreci ile İlgili Değerlendirmeler”

Tarih İncelemeleri Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Siyaset Rusya Osmanlı

Bu Makale

3 kez

görüntülendi.

Eser istatistikleri yükleniyor...