XIX. Yüzyıl Seyyahlarına Göre Hazar Ötesi Türkmenleri (Sosyal, İktisadi ve Kültürel Durum)

Tez Türkçe Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Cihad CİHAN

Ekle

Danışmanlar:

Orhan Üçler BULDUK

Ekle

Yayın Yılı:

2010

Yayın Yeri:

Ankara

Seviye:

DOKTORA

Kurum:

Gazi Üniversitesi

Bölüm:

Tarih Anabilim Dalı

İçerik Dosyası:

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Tayfun Demirhan

Güncelleyen:

Yağız Fatih Nazlıer

Özet:

Seyahatnameler göçebe Türk kavimlerinin kültür tarihlerine ait en önemli kaynaklardan birisidir. Bu çalışmada farklı milletlere mensup bazı seyyahların 19. yüzyılda Hazar Ötesi Türkmenlerini nasıl tasvir ettiklerinin tespit edilmesi ve bu seyyahların eserlerindeki Türkmen kültürüne ait bilgilerin mukayese ve tenkit edilerek ortaya konulması amaçlanmıştır. Bununla birlikte söz konusu dönemde gerçekleşen Rus işgalinin Türkmen kültürü üzerindeki etkileri de tahlil edilmeye çalışılmıştır. Yöntem olarak Türkmen coğrafyasını gezen seyyahların verdikleri bilgiler zaman ve mekâna göre, boy farklılıkları da esas alınarak tasnif edilmiştir. Bu kaynaklarda Türkmen yağmacılığı ve köle ticareti, at, çadır, mezar kültü gibi bazı konular yoğun olarak işlenmekle birlikte, Türkmen kültürü bakımından çok önemli olan başka bilgiler de yer almaktadır. Çalışmanın giriş kısmında seyyah, seyahatname ve tarih münasebetleri izah edilerek kaynaklar tanıtılmıştır. Birinci bölümde Türkmen kimliğini oluşturan unsurlar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Burada Türkmen insanının fiziki ve karakter tasvirinden başlanmış, daha sonra yaşadığı coğrafya, aile yapısı, aşiret sistemi, din ve töre gibi sosyal yapısını oluşturan unsurlar ele alınmıştır. İkinci bölümde göçebe ve yarı göçebe bir halde yaşayan bu Türkmen boylarının meskûn olduğu bölgelerin iktisadi coğrafyası, üretim ve tüketim tarzları, dış dünya ile ticarî bağları ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde daha çok Türkmenlerin maddî kültürü ve günlük hayatlarına dair bilgiler yer almaktadır. Sonuç kısmında ise bütün bu bilgilerin genel değerlendirmesi yapılmıştır.

Seyahatnameler göçebe Türk kavimlerinin kültür tarihlerine ait en önemli kaynaklardan birisidir. Bu çalışmada farklı milletlere mensup bazı seyyahların 19. yüzyılda Hazar Ötesi Türkmenlerini nasıl tasvir ettiklerinin tespit edilmesi ve bu seyyahların eserlerindeki Türkmen kültürüne ait bilgilerin mukayese ve tenkit edilerek ortaya konulması amaçlanmıştır. Bununla birlikte söz konusu dönemde gerçekleşen Rus işgalinin Türkmen kültürü üzerindeki etkileri de tahlil edilmeye çalışılmıştır. Yöntem olarak Türkmen coğrafyasını gezen seyyahların verdikleri bilgiler zaman ve mekâna göre, boy farklılıkları da esas alınarak tasnif edilmiştir. Bu kaynaklarda Türkmen yağmacılığı ve köle ticareti, at, çadır, mezar kültü gibi bazı konular yoğun olarak işlenmekle birlikte, Türkmen kültürü bakımından çok önemli olan başka bilgiler de yer almaktadır.Çalışmanın giriş kısmında seyyah, seyahatname ve tarih münasebetleri izah edilerek kaynaklar tanıtılmıştır. Birinci bölümde Türkmen kimliğini oluşturan unsurlar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Burada Türkmen insanının fiziki ve karakter tasvirinden başlanmış, daha sonra yaşadığı coğrafya, aile yapısı, aşiret sistemi, din ve töre gibi sosyal yapısını oluşturan unsurlar ele alınmıştır. İkinci bölümde göçebe ve yarı göçebe bir halde yaşayan bu Türkmen boylarının meskûn olduğu bölgelerin iktisadi coğrafyası, üretim ve tüketim tarzları, dış dünya ile ticarî bağları ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde daha çok Türkmenlerin maddî kültürü ve günlük hayatlarına dair bilgiler yer almaktadır. Sonuç kısmında ise bütün bu bilgilerin genel değerlendirmesi yapılmıştır.