Vatan Topraklarındaki İmza: Türk Yer Adları, Zile Kazası Örneği (1455-1575)

Makale Türkçe Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Murat HANİLÇE

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2013

Yayınlandığı Eser:

Turkish Studies

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

89-135

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4067

Operatör:

Esra Aydın

Güncelleyen:

Ramazan Acun

Özet:

Toplumların kültür hazineleri içerisinde önemli bir paya sahip olan yer adları, ait oldukları toplumların hafızalarını canlı tutar ve kültürün geçmişten geleceğe aktarılmasında önemli rol oynar. Bir ulusun dil, tarih ve coğrafi özellikleri adeta bu adlarda hayat bulur. Bu makalede 1455-1575 yılları arasında Zile kazası yer adları, arşiv kayıtlarına göre ele alınmıştır. İlk olarak, Zile kazasının kısa bir tarihi verilip kazaya bağlı nahiyelerin günümüzdeki yerleri ortaya konmuştur. Zile adı üzerinde durulduktan sonra kazadaki yer adları çevre ve insanla ilgili özelliklere göre toponomi biliminin metotları çerçevesinde sınıflandırılmıştır. Çalışmanın amacı Zile yer adlarını tespit edip Tokat, Yozgat ve Çorum ili yer adlarının kökenlerine katkı sağlamaktır. Çalışmanın çerçevesi, büyük ölçüde, XV ve XVI. yüzyıla ait mufassal tahrir defterlerine dayalı olarak çizilmiştir. XV. ve XVI. yüzyıllarda Zile kazası ve bu kazaya bağlı 7 nahiyede mufassal tapu tahrir defterlerine kaydedilen toplam 557 yerleşim birimi bulunmaktadır. Bu toplamın 13’ü Zile kaza merkezindeki mahallelerden, 188’i köylerden, 339’u mezralardan, 1’i kaleden, 8’i kışlaklardan, 1’i yaylaklardan, 6’sı merkez ve 1’i ise mezra grubundan meydana gelmektedir. 6 merkezden 1’i mezra grubuna aitken 5’i nahiye merkezi konumundadır. Zile kazası dâhilinde aslında 3 kale olup bunlardan Halka-i Hass nahiyesindeki Ağcakale kale olarak defterlere kaydedilmişken Karahisar-ı Behramşah kalesi nefs-i nahiye ve Danişmend-i Bahşayiş kalesi ise Karadiğin mezrası ile beraber köy (karye) olarak belirtilmiştir. Mezra, yaylak ve kışlaklar genellikle geçici ya da mevsimlik yerleşim birimleri sayılmakla beraber özellikle 1575’de bu mezralardan bazılarının nüfus barındırdıkları tespit edilmiştir.

Bu eser henüz bir kaynakçada yer almıyor.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Bu eserin yaptığı atıf bulunmuyor.

Defter-i Mufassal-ı Livâ-i Sivas

Ankara, 2014, Tapu Ve Kadastro Genel Müdürlüğü.

Kitap Türkçe Sosyal Bilimler Tarih Siyaset Hukuk İktisat

Bu Kitap

43 kez

görüntülendi.

Eser istatistikleri yükleniyor...