Adliye Nezareti’nin Kuruluşu ve Faaliyetleri (1876-1914)

Tez Türkçe Tarih× 20. yy× Osmanlı× 19. yy× Anadolu×

Künye:

Yazarlar:

Fatmagül DEMİREL İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Ekle

Danışmanlar:

Prof.Dr. Ali İhsan GENCER

Ekle

Yayın Yılı:

2003

Yayın Yeri:

İstanbul

Seviye:

DOKTORA

Kurum:

İstanbul Üniversitesi

Bölüm:

Sosyal Bilimler Enstitüsü

İçerik Dosyası:

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Mustafa Ceylan

Güncelleyen:

Kübra Selen Yılmaz

Özet:

Bu çalışmada Adliye Nezareti'nin Kuruluşu ve Faaliyetleri (1876-1914) belirlenen dönem içerisinde ele alınmıştır. Osmanlı adliye teşkilatında Tanzimat'tan sonra başlayan değişim sürecinde batı hukukunun devreye girmesi ile yeni kanunlar hazırlanmıştır. Bu süreç içerisinde şer'iyye mahkemelerinin yanında nizamiye mahkemelerinin de kurulması, Adliye Nezareti'nin kurulmasına zemin hazırlamıştır. Tanzimat'tan sonra başlayan bu sürecin tamamlanması ise, 1879 tarihinde yapılan adli ıslahat ile olmuştur. Yapılan düzenlemelerle adliye teşkilatı yeniden yapılanma sürecine girmiştir. 1879 tarihinde Adliye Nezareti'nin ilk teşkilat nizamnamesi hazırlanarak nezaretin idari birimleri ve yapısı ortaya çıkmıştır. Aynı tarihte hazırlanan Mahkemeler Teşkilatı Kanunu ile Adliye Nezareti'ne bağlı mahkemeler olarak bilenen nizamiye mahkemelerinde köklü değişiklikler yapılmıştır. Mahkemelerin yetki ve görevleri açıkça ortaya konulmuş, ilk defa mahkemelere doğrudan dilekçe verme usulü getirilmiştir. Ayrıca nizamiye mahkemeleri için muhakeme usul kanunları hazırlanarak mahkemeler teşkilatı bir düzene oturtulmuştur. Yine bu dönemde mahkeme harçları düzenlenmiş, icra daireleri açılmış, savcılık ve noterlik gibi kurumlar adliye teşkilatında yerini almıştır. Bununla birlikte Adliye Nezareti bünyesinde çalışan memurların tayinleri, sicilleri, izin durumları ve emeklilik haklan ile ilgili önemli düzenlemeler de yapılmıştır. Tüm bu düzenlemeler Adliye Nezareti çatısı altında gerçekleşmiştir. Çalışmada, Adliye Nezareti'nin idari yapısı, çalışanları, mahkemeleri, adli teşkilatta ortaya çıkan savcılık, noterlik gibi yeni kurumlar ele alınarak son dönem Osmanlı adliye teşkilatı belirlenen dönem içerisinde Adliye Nezareti temelinde ortaya konulmaya çalışılmıştır.