1930’lar Türkiyesi’nde Fragmanter ve Retorik-Yoğun Bir Kemalizm Örneği: Vasfi Reşit Seviğ ve İnkılâpların Öğrettikleri

Makale Türkçe

Künye:

Yazarlar:

Mehmet ÖZDEN

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2009

Yayınlandığı Eser:

Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

97-112

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://www.ctad.hacettepe.edu.tr/CTAD_Bahar_09.pdf

Operatör:

Mehmet Can Sezer

Güncelleyen:

Seda Gökmen

Özet:

1933 yılı Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 10. yılı olması hasebiyle özel bir
önemi haizdi. Türkiye Cumhuriyeti, I. Dünya Harbi, Mütareke ve işgal yıllarının,
Ankara’da bu işgale karşı bir Meclis oluşturmanın, iktidar ve muhalefet arasındaki sert
mücadelelerin, eski rejimin tasfiyesinin, sanayi planlarının, yeni bir kimlik ihdas etme
çabalarının vs. mirasına sahipti. Cumhuriyetçi siyaset kendi ideolojik matrisini de
oluşturma yoluna gitti. Resmî özne ve kurumların yanı sıra sivil kalemler de bu çaba
da rol aldılar. Zaten Türk İnkılâbının tarihsel bloku, asker-sivil bürokrasi ile organik
bağları olan aydınları da içermekteydi. Bunlardan biri milletvekili ve profesör olan
Vasfi Raşit Seviğ (1887-1971) Bey’dir. Vasfi Raşit Bey, Türkiye Cumhuriyeti’nin
kurucu kadrosu gibi, eski rejimin ürünüydü. Ancak onun 1934’te yayınlanan
İnkilâpların Öğrettikleri başlıklı kitabının bariz vasfı, söyleminin öznelliğidir. Bu söylem
anti-sistematik, birbirinden kopuk paragraflar hâlinde ilerlemektedir ve retorikyoğundur,
Fikir olarak muhafazakârlığa karşı devrimciliğin savunmasını üstlenmiştir.
Bu savunma, aynı zamanda Türk devriminin Osmanlı eski nizâmına karşı
üstünlüğünün savunmasıdır.