Gizli Celse Zabıtları’na Göre Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Lozan Barış Anlaşması ile İlgili Tartışmalar

Makale Türkçe Tarih× Türkiye Cumhuriyeti× 20. yy× Anadolu×

Künye:

Yazarlar:

Mehmet EVSİLE

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2010

Yayınlandığı Eser:

History Studies (International Journal Of History)

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

363-377

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://www.historystudies.net/dergi/tar2015123b88e.pdf

Operatör:

İlker Genç

Güncelleyen:

İlker Genç

Özet:

Lozan Barış Anlaşması, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin bugünkü varlığının temelini teşkil etmektedir. Ancak yürürlüğe girdiği 1923 yılından bugüne kadar geçen 87 yıl içerisinde çeşitli tartışmalara konu olmuştur. Tartışmaların genellikle ya hep ya hiç mantığına dayanan siyasî ve ideolojik amaçlı olduğu görülmektedir. Konuya akademik ve diplomatik açıdan bakıldığında, 1648 yılından Birinci Dünya Savaşı’nın
başladığı 1914 yılına kadar geçen, üç yüzyıla yaklaşan bir dönemde diplomasi, güç dengesi ve uluslararası hukuk gibi kavramların ön plâna çıktığı görülmektedir. İşte Lozan Barış Anlaşması’na yukarda verilen iki farklı açıdan bakıldığında, tartışmaların kaynağının ne olduğu anlaşılabileceği gibi; mevcut değerlendirme kalplarının korunması halinde, daha uzun müddet devam edeceği de söylenebilir. Günümüze yansıyan sonuçları açısından yapılacak değerlendirmeler de bu
tartışmalara yeni boyutlar kazandırabilir. Diplomatik kalıpların dışında, günlük hayatı ilgilendiren ayrıntılarda da düzenlemeler yapmış olmakla Lozan Barış Anlaşması, ilgili olduğu konular gündeme geldikçe tartışma konusu olmaya devam edecektir. Boğazlar rejimi, Hatay’ın anavatana katılması gibi konularda, sonradan Türkiye’nin menfaatlerine düzenlemeler yapılmıştır. Ancak Musul ve Kuzey Irak bölgelerinden
kaynaklanan problemler, genel af kapsamının dışında kalanlar, yabancı uyrukluların vergilendirilmesi, Türk Hava Kurumu’nun finansman kaynakları ve diğerleri gibi konular gündeme geldikçe Lozan Barış Anlaşması, artıları ve eksileri ile tartışılmaya devam edecektir.