Osmanlı Kaynaklarına Göre 1839-1841 Arası Osmanlı-Mısır İlişkileri ve Düvel-i Muazzama

Tez Türkçe Tarih× Siyaset×

Künye:

Yazarlar:

Ramazan Ata

Ekle

Danışmanlar:

Nesimi YAZICI

Ekle

Yayın Yılı:

2011

Yayın Yeri:

Ankara

Seviye:

DOKTORA

Kurum:

Ankara Üniversitesi

Bölüm:

Sosyal Bilimler Enstitüsü / İslam Tarihi Ve Sanatları Anabilim Dalı / İslam Tarihi Bilim Dalı

İçerik Dosyası:

İndirmek için tıklayınız

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Şeyda Şerife Gül

Güncelleyen:

Kübra Selen Yılmaz

Özet:

Tez'de, Osmanlı Devleti ve Mısır arasında yaşanan savaşın 1839- 1841 yılları arasını ele alarak, bunun Osmanlı Devleti'nde meydana getirdiği siyasî, ekonomik ve toplumsal değişimleri incelemeye çalıştım. Osmanlı Devleti'nin Karlofça antlaşmasından sonra Avrupa devletleri karşısında aldığı ardarda yenilgiler yönetenlerin ve halkın moralini bozuyor, buna karşı ne gibi tedbirler alınabileceği özellikle yöneticiler ve aydınların kafasını meşgul ediyordu. 1789 Fransız ihtilali tarihin gidişatını kökten değiştirip, çok uluslu imparatorlukların yaşamasını zorlaştırdı. Dönemin Padişahı III. Selim, sistemde bazı değişiklikler yapsa da geleneksel yapı ile bağlarını koparacak imkanı bulamadı. III. Selim'den sonra Padişah olan II. Mahmud, devleti değiştirmek yönünde daha cesur adımlar attı. Kendisinin vefatından sonra devleti paradigma değişikliğine götürecek aydın ve yöneticilerin yetişmesine azami gayret gösterdi.II. Mahmud, birçok reform yapmasına rağmen zaman ve şartlar uygun olmadığı için paradigma değişikliğini gerçekleştiremedi. Osmanlı Devletini paradigma değişikliğine götüren 1839 yılında yaşanan 4 olay olmuştur. Bu olaylar; 24 Haziran'da Osmanlı ordusunun Nizip savaşında Mısır ordusuna yenilmesi, 2 Temmuz'da II. Mahmud'un ölüp yerine tecrübesiz Abdülmecid'in Padişah olması, hemen bunun ardından Osmanlı donanmasının önemli bir kısmının bizzat komutanı Ahmed Fevzi Paşa tarafından götürülüp İskenderiye'de Mehmed Ali Paşa'ya teslim edilmesi, 27 Temmuz'da Avrupa devletlerinin savaşa hemen son verilmesi için her iki tarafa da ortak bir nota vermesidir. Bütün bu olayların halkta ve aydınlarda yarattığı şok, Mısır meselesinin ne pahasına mâl olursa olsun çözülmesi noktasında bir konsensüs oluşturdu.Bütün kesimlerde oluşan uzlaşma havası, Mustafa Reşid Paşa'yı yapılacak köklü değişiklikler için Padişahı ikna noktasında cesaretlendirdi. Mustafa Reşid Paşa, Mısır meselesinin çözümü konusunda Avrupa devletleri ve kamuoyunun desteğini sağlamak için köklü bazı değişikliklerin yapılması gerektiğine Padişah'ı ikna etti. Osmanlı Devleti'nde paradigma değişikliğinin mührü olan Tanzimat bu şartlarda 3 Kasım 1839'da ilan edildi. Böylece Mısır meselesinin çözümü için devam eden Londra görüşmelerinde Avrupa devletlerinin ve kamuoyunun desteği garanti altına alınmış oldu. Tanzimat'ın ilanı ile Osmanlı Devleti geleneksel yapısından geri dönülemez biçimde ayrıldı.