Örgütlenmeden Eyleme Geçiş: 31 Mart Olayı

31 Mart Olayı, II. Meşrutiyetin en ilgi çekici olaylarından birisidir. Geçmişte
ve günümüzde bu olayın çıkış nedenleri hakkında ortaya atılan çok çeşitli iddialar
vardır. Nitekim, geçmişin hatta günümüzün siyasal ve kişisel görüşleri arasından
sıyrılıp gerçeğe ulaşmak hayli zordur.
13 Nisan 1909 tarihinde İstanbul'da gerçekleşen bu olay soyut olarak ele
alınırsa Kabakçı Mustafa ve Patrona Halil Ayaklanması ile benzerlik gösterilebilir.
Ancak derinlemesine incelendiğinde nasıl düzenlenirse düzenlensin, oluş itibarıyla
İslamcılık akımını soysuzlaştırmaya götüren gerici bir hareket olduğu çok net bir
şekilde görülmektedir. Gerici örgütlenmenin sonucu olarak, devleti tam şer'i bir
düzene sokma teşebbüsüdür. Bu olay, belli şahısların ve çevrelerin tahriki ile
başlayarak fikri bakımdan beslenmiş ve toplumun içinde din ve mukaddesat
istismarcılığının ne kadar önemli yıkıntılar yapabileceğini açıkça göstermiştir.
Olayın daha sonraki devrelerde bir irtica hadisesi olmadığı, İttihat ve Terakki
Cemiyeti'nin tahrik ve kışkırtmalarının bir eseri olduğu da ileri sürülmüştür. Fakat,
olaydan önce ve sonra İstanbul ve diğer şehirlerde meydana gelen gelişmeler, bu
olaya basit bir tahrik eseri damgasının vurulmasını engellemektedir.
Bu çalışmada, Osmanlı tarihinin meşhur ve koyu bir irtica hareketi olan 31
Mart Olayı'nın çıkış nedenleri, gelişimi ve sonuçları üzerinde durulmuş ve bu
olayda komuoyunun tepkisi vurgulanmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: II. Meşrutiyet, İttihat ve Terakki Fırkası, İttihâd-ı
Muhammedi Fırkası, Ahrar Fırkası, Volkan gazetesi, Serbesti gazetesi, Mizan
gazetesi, Tanin gazetesi, Hareket Ordusu, Önyüzbaşı (Kolağası) Mustafa Kemal
(Atatürk), II. Abdülhamit, Mahmut Şevket Paşa, Derviş Vahdeti.

31 Mart Olayı, II. Meşrutiyetin en ilgi çekici olaylarından birisidir. Geçmişte 
ve günümüzde bu olayın çıkış nedenleri hakkında ortaya atılan çok çeşitli iddialar 
vardır. Nitekim, geçmişin hatta günümüzün siyasal ve kişisel görüşleri arasından 
sıyrılıp gerçeğe ulaşmak hayli zordur. 
13 Nisan 1909 tarihinde İstanbul'da gerçekleşen bu olay soyut olarak ele 
alınırsa Kabakçı Mustafa ve Patrona Halil Ayaklanması ile benzerlik gösterilebilir. 
Ancak derinlemesine incelendiğinde nasıl düzenlenirse düzenlensin, oluş itibarıyla 
İslamcılık akımını soysuzlaştırmaya götüren gerici bir hareket olduğu çok net bir 
şekilde görülmektedir. Gerici örgütlenmenin sonucu olarak, devleti tam şer'i bir 
düzene sokma teşebbüsüdür. Bu olay, belli şahısların ve çevrelerin tahriki ile 
başlayarak fikri bakımdan beslenmiş ve toplumun içinde din ve mukaddesat 
istismarcılığının ne kadar önemli yıkıntılar yapabileceğini açıkça göstermiştir. 
Olayın daha sonraki devrelerde bir irtica hadisesi olmadığı, İttihat ve Terakki 
Cemiyeti'nin tahrik ve kışkırtmalarının bir eseri olduğu da ileri sürülmüştür. Fakat, 
olaydan önce ve sonra İstanbul ve diğer şehirlerde meydana gelen gelişmeler, bu 
olaya basit bir tahrik eseri damgasının vurulmasını engellemektedir. 
Bu çalışmada, Osmanlı tarihinin meşhur ve koyu bir irtica hareketi olan 31 
Mart Olayı'nın çıkış nedenleri, gelişimi ve sonuçları üzerinde durulmuş ve bu 
olayda komuoyunun tepkisi vurgulanmaya çalışılmıştır. 
Anahtar Kelimeler: II. Meşrutiyet, İttihat ve Terakki Fırkası, İttihâd-ı 
Muhammedi Fırkası, Ahrar Fırkası, Volkan gazetesi, Serbesti gazetesi, Mizan 
gazetesi, Tanin gazetesi, Hareket Ordusu, Önyüzbaşı (Kolağası) Mustafa Kemal 
(Atatürk), II. Abdülhamit, Mahmut Şevket Paşa, Derviş Vahdeti.