Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Köylünün Sosyo Ekonomik Durumu: Yönetilen Zümre Olarak Kendi İfadelerine Göre Uşak Köylüsü

Makale Türkçe

Künye:

Yazarlar:

Biray ÇAKMAK

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2015

Yayınlandığı Eser:

Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi

Cilt:

Sayı:

Sayfa Aralığı:

59-81

İçerik Dosyası:

İndirmek için tıklayınız

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Kübra Selen Yılmaz

Güncelleyen:

Ramazan Acun

Özet:

Tarihî araştırmalarda, tarihe tanıklık edenlerin ifadeleri büyük önem taşır. Tarihin
tanıklarının, tarih yazımı gibi bir kaygılarının olmadığı dikkate alındığında ise bu önem
daha da artar. İfadelerin objektif değeri, büyük ölçüde tartışmasız hale gelir. Hatta
araştırılan kişi ya da zümrenin, kendini ne şekilde gördüğü, tanımladığı, anlattığı, yazana
da okuyana da büyük bir keyif ve haz verir. Tarihçi, böyle durumlarda, katalizör işlevi
görmeyi peşinen kabul eder. Peşinde koştuğu hakikati, kendisi yerine, ele aldığı dönemin
tanıklarına anlattırmayı büyük bir şans olarak görür. Gerçekleri, anlattırmayı tercih eder.
Bu takdirde salt gerçeğin epistemolojik sorumluğunu, üstlenme gereği de duymaz.
Empati yapma, hem-hâl olma gerekliliğini gözardı eder. Çalışma, kaynakların bahşettiği
cömertliği kullanarak, 19. yüzyıl sonlarında Uşak Kazası köylülerinin sosyo-ekonomik
durumunu, doğrudan köylünün ağzından okuyucuyla buluşturmak amacıyla kaleme
alınmıştır. Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nin çeşitli tasniflerinde yer alan belgelerdeki bilgiler üzerine inşa edilen çalışma, köylünün sosyo-ekonomik durumunu olumsuz
etkileyen beşerî ve doğal unsurlara dikkat çekmekte, bu unsurların köylüye olan menfi
etkileri üzerinde durmaktadır. Çalışmada bunlar, gerçeklerin hayatlarınını kuşattığı
tarihin tanıklarına, gerçeğe sadakat kaygısıyla yaptırılmaktadır. Neticede, doğal afetler ve
iltizam gibi unsurların etkisiyle köylünün, sosyo-ekonomik durumunun, gelişen bölgesel
ve uluslararası ticarete rağmen, son derece kötü olduğu sonucuna varılmaktadır.