Abbasiler ve Fatımîler Döneminde Yahudilerin Cemaat Mahkemeleri

Makale Türkçe

Künye:

Yazarlar:

Nuh ARSLANTAŞ

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2008

Yayınlandığı Eser:

Belleten

Cilt:

LXXII

Sayı:

265

Sayfa Aralığı:

747-803

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://www.ttk.org.tr/templates/resimler/File/Makaleler/265/265_3/265_3.html

Operatör:

Mehmet Şahin

Güncelleyen:

kaynakca.info

Özet:

Abbasîler ve Fâtımîler Döneminde Yahudilerin Cemaat Mahkemeleri
Hz. Muhammed döneminde başlayan, Hulefâ-yi Râşidîn ile hızlanıp Emevîler döneminde zirveye ulaşan fetihlerle, o dönem dünyasının büyük bir bölümü Müslümanların hakimiyetine girmişti. Bu fetihlerle kökeni İslâm öncesi dönemlerdeki sürgünlere dayanan Yahudi cemaatlerinin çoğu da İslâm idaresine girmiş oldu. Daha önce iki farklı devletin (Bizans ve Sâsânî) hakimiyetinde bulunan toprakların tek bir hakimiyet altına alınması ile Yahudi cemaatleri de tek bir hakimiyete, yani Rabbânî (Ortodoks), bir diğer deyişle Talmud Yahudiliğinin hakimiyetine girmiş oldu.

İslâm hakimiyetine giren gayr-ı müslimler, "zimme" adı verilen "teminât"la hukukî bir statü kazanmıştır. Cizye karşılığında bu statüyü kazanan zimmilere can ve mal emniyeti, din ve vicdan hürriyeti ile dil ve kültür özerkliği yanında kendi hukuklarını uygulama hakkı da verilirdi. İslam dünyasında kendi mahallelerinde bet din adı verilen kurumun liderliğinde ve sinagog etrafında yoğunlaşan Yahudi cemaatleri "devlet içinde devlet" hatta ondan da öte bir statüye sahip olmuşlardır.

İslâmî dönemde Yahudiler adlî meselelerini herhangi bir İslâm mahkemesine götürebilme imkânına sahip olmakla birlikte, meselelerine kendi mahkemelerinde çözüm bulmaları esas kabul edilmişti. Bu araştırmada Yahudilere tanınan adlî özerklik ve bunun İslâm tarihinin klâsik dönemi kabul edilen Abbasî ve Fâtımîler dönemindeki durumu ele alınmıştır. Bu bağlamda Yahudilerin cemaat mahkemeleri (bet dinler), mahkemelerin yapılanması, bu mahkemelerde takip edilen hukuksal süreç ile başta kırbaç ve herem olmak üzere suçlulara verdikleri cezalar mahkeme kayıtları, kurumlar arası yazışmalar, din adamlarının (geonim) cemaatlere yazdıkları hukukî görüşler (responsa) ile cemaat görevlilerinin uygulamaları esas alınarak ortaya konmaya çalışılmıştır.

***

The Law-Courts of the Jewish Communities in the Abbasid and Fatimid Periods (pp. 747-803)
With the Muslim conquests, which started during the lifetime of the Prophet Muhammad and accelerated during the rule of rightly guided caliphs, considerable parts of the world were incorporated into the abode of Islam. And this expansion had reached its peak during the Umayyad State. It was by means of these conquests that most of the Jewish community, whose origins lie in the exiles in the pre-Islamic period, came to be under the dominion of Islam. With the expansion of Islam as one single authority into a region that was formerly ruled by many different states (Byzantium, Sasanids), the Jewish communities began to accept the domination of Rabbinic, in other words, the Talmudic Judaism.

According to Islamic law and Muslim practices, the relationship between the Muslim states and non-Muslims was regulated by a pact called "dhimma". They had to pay a poll tax called "jizya", by means of which they were given not only a guarantee for their lives but also for freedom of religion, social, cultural and economic matters. During the Abbasid and Fatimid periods, the Jews lived in their own district, which centered around beth dins and synagogues. Their community position in those times could be regarded as "a state within the state or even beyond the state."

The Jews could have privilege to bring their case to Islamic courts, if they did not prefer to bring it to their communal court during the Islamic rules. But, the essential rule or regulation was that the right to have an autonomous structure and resolve their cases in their own courts. In this paper, judicial autonomy which was endowed with the Jewish community and its situation during the period of Abbasids and Fatimids, which was accepted classical period of Islamic history were investigated. In this context, Jewish community courts (beth dins) were presented based on the structures of the courts, legal progression in these courts and also punishments mainly for flogging and herem, court records, correspondences between the community offices, letters (responsa) from the head of academies (geonim) to the communities and its members.

İslâm hakimiyetine giren gayr-ı müslimler, "zimme" adı verilen "teminât"la hukukî bir statü kazanmıştır. Cizye karşılığında bu statüyü kazanan zimmilere can ve mal emniyeti, din ve vicdan hürriyeti ile dil ve kültür özerkliği yanında kendi hukuklarını uygulama hakkı da verilirdi. İslam dünyasında kendi mahallelerinde bet din adı verilen kurumun liderliğinde ve sinagog etrafında yoğunlaşan Yahudi cemaatleri "devlet içinde devlet" hatta ondan da öte bir statüye sahip olmuşlardır.

İslâmî dönemde Yahudiler adlî meselelerini herhangi bir İslâm mahkemesine götürebilme imkânına sahip olmakla birlikte, meselelerine kendi mahkemelerinde çözüm bulmaları esas kabul edilmişti. Bu araştırmada Yahudilere tanınan adlî özerklik ve bunun İslâm tarihinin klâsik dönemi kabul edilen Abbasî ve Fâtımîler dönemindeki durumu ele alınmıştır. Bu bağlamda Yahudilerin cemaat mahkemeleri (bet dinler), mahkemelerin yapılanması, bu mahkemelerde takip edilen hukuksal süreç ile başta kırbaç ve herem olmak üzere suçlulara verdikleri cezalar mahkeme kayıtları, kurumlar arası yazışmalar, din adamlarının (geonim) cemaatlere yazdıkları hukukî görüşler (responsa) ile cemaat görevlilerinin uygulamaları esas alınarak ortaya konmaya çalışılmıştır.

***

The Law-Courts of the Jewish Communities in the Abbasid and Fatimid Periods (pp. 747-803)
With the Muslim conquests, which started during the lifetime of the Prophet Muhammad and accelerated during the rule of rightly guided caliphs, considerable parts of the world were incorporated into the abode of Islam. And this expansion had reached its peak during the Umayyad State. It was by means of these conquests that most of the Jewish community, whose origins lie in the exiles in the pre-Islamic period, came to be under the dominion of Islam. With the expansion of Islam as one single authority into a region that was formerly ruled by many different states (Byzantium, Sasanids), the Jewish communities began to accept the domination of Rabbinic, in other words, the Talmudic Judaism.

According to Islamic law and Muslim practices, the relationship between the Muslim states and non-Muslims was regulated by a pact called "dhimma". They had to pay a poll tax called "jizya", by means of which they were given not only a guarantee for their lives but also for freedom of religion, social, cultural and economic matters. During the Abbasid and Fatimid periods, the Jews lived in their own district, which centered around beth dins and synagogues. Their community position in those times could be regarded as "a state within the state or even beyond the state."

The Jews could have privilege to bring their case to Islamic courts, if they did not prefer to bring it to their communal court during the Islamic rules. But, the essential rule or regulation was that the right to have an autonomous structure and resolve their cases in their own courts. In this paper, judicial autonomy which was endowed with the Jewish community and its situation during the period of Abbasids and Fatimids, which was accepted classical period of Islamic history were investigated. In this context, Jewish community courts (beth dins) were presented based on the structures of the courts, legal progression in these courts and also punishments mainly for flogging and herem, court records, correspondences between the community offices, letters (responsa) from the head of academies (geonim) to the communities and its members.

Bu eser henüz bir kaynakçada yer almıyor.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Ebu'l-fadl Cemalüddin Muhammed B. Mükerrem İBN MANZUR

Lisânü’l-‘Arab

Beyrut, 1990, Der Sadır.

Kitap Arapça Tarih Orta Doğu İslam

Bu Kitap

119 kez

görüntülendi.

Hüseyin Gazi Yurdaydın

“İslâm Devletlerinde Müslüman Olmayanların Durumu”

Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Orta Doğu 07. yy İslam 16. yy

Bu Makale

27 kez

görüntülendi.

Ze'ev W. FALK

“Yahudi Hukuku”

İLAM Araştırma Dergisi.

Makale Türkçe Orta Doğu Hukuk

Bu Makale

11 kez

görüntülendi.

Ebu Osman EL-CÂHİZ

Kitâbü'l-Hayevân

Beyrut, 1969, .

Kitap Arapça Tarih

Bu Kitap

11 kez

görüntülendi.

Zekiyyüddin ŞABAN

İslâm Hukuk İlminin Esasları

Ankara, 1999, TDV Yayınları.

Kitap Türkçe Orta Doğu Hukuk İslam

Bu Kitap

8 kez

görüntülendi.

Ebu Reyhan el-Biruni

el-Âsârü’l-Bâkiye ‘ani’l-Kurûni’l-Hâliye

Leipzig, 1923, .

Kitap Arapça İngilizce Tarih Orta Doğu

Bu Kitap

8 kez

görüntülendi.

Fahrettin ATAR

İslam Adliye Teşkilatı

Ankara, 1979, DİB.

Kitap Türkçe İslam Çağdaş Anadolu

Bu Kitap

15 kez

görüntülendi.

Mutahhar B. Tahir EL-MAKDİSİ

el-Bed ve’t-Târîh

Kahire, 1992, Kahire.

Kitap Arapça Tarih Orta Doğu İslam

Bu Kitap

8 kez

görüntülendi.

Nuh ARSLANTAŞ

Abbâsîler ve Fâtımîler Döneminde Yahudiler

İstanbul, 2007, DOKTORA.

Tez Türkçe Tarih 11. yy Orta Doğu 09. yy Kuzey Afrika İslam

Bu Tez

8 kez

görüntülendi.

Ebû Yûsuf Yakub KİRKİSÂNÎ

Kitâbü’l-Envâr ve’l-Merâkıb

New York, 1940, .

Kitap Arapça Tarih Orta Doğu

Bu Kitap

6 kez

görüntülendi.

Yahya İbn Fadlullah EL-ÖMERÎ

et-Ta’rîf bi’l-Mustalahi’ş-Şerîf

Beyrut, 1988, Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye.

Kitap Arapça Tarih Orta Doğu İslam

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

Nuh ARSLANTAŞ

Tudelalı Benjamin ve Ratisbonlu Petachia, Ortaçağ’da İki Yahudi Seyyahın Avrupa, Asya ve Afrika Gözlemleri

İstanbul, 2001, Kaknüs Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Orta Asya Kuzey Afrika Avrupa

Bu Kitap

6 kez

görüntülendi.

Jacob MANN

The Jews in Egypt and in Palestine Under the Fatimid Caliphs: A Contribution to Their Political and Communal History Based Chiefly on Genizah Material Hitherto Unpublished

ABD, 2009, Cornell University Library.

Kitap İngilizce Tarih Kuzey Afrika 20. yy Mısır

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Nuh ARSLANTAŞ

Emeviler Döneminde Yahudiler

İstanbul, 2005, Gökkubbe Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih 10. yy Orta Doğu 07. yy İslam

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Hayrettin KARAMAN

Mukayeseli İslâm Hukuku

İstanbul, 1977, İrfan Yayınevi.

Kitap Türkçe Tarih Orta Doğu İslam

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Adem ÖZEN

Yahudilikte İbadet

İstanbul, 2001, Ayışığı Kitapları.

Kitap Türkçe İlahiyat Orta Doğu

Bu Kitap

6 kez

görüntülendi.

Suzan ALALU

Yahudilikte Kavram ve Değerler

İstanbul, 2001, Gözlem Basın Ve Yayın.

Kitap Türkçe İlahiyat Orta Doğu

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Mustafa FAYDA

Hz. Ömer Zamanında Gayr-ı Müslimler

Istanbul, 1989, .

Kitap Türkçe Orta Doğu Osmanlı

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Muhammed HAMİDULLAH

İslam Peygamberi

İstanbul, 1990, Yeni Boyut Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Ebu YUSUF

Kitabu'l-Haraç

İstanbul, 1973, Hisar Yayınevi.

Kitap Arapça Türkçe Tarih Orta Doğu İslam

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

S. D. GOITEIN

Yahudiler ve Araplar: Çağlar Boyu İlişkileri

İstanbul, 2004, İz Yayıncılık.

Kitap Türkçe Tarih Orta Doğu İslam

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Avraham Yaakov FİNKEL

The Responsa Anthology

London, 1990, Jason Aronson.

Kitap İngilizce Antropoloji

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Ahmet BOSTANCI

Kamu Hukuku Açısından Hz. Peygamber’in Gayri Müslimlerle İlişkileri

İstanbul, 2001, Rağbet Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Orta Doğu 07. yy İslam

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Moshe GİL

Documents of the Jewish Pious Foundations from the Cairo Geniza

Leiden, 1976, Brill.

Kitap İngilizce Tarih

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Marcel BAZIN

“Kirmanşah”

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt: 36.

Makale Türkçe Tarih 10. yy 11. yy Genel Türk Anadolu

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

S. BARON

The Jewish Community

Philadelphia, 1942, .

Kitap İngilizce

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Maverdi

Ahkamü’s-sultaniyye

, 1994, Bedir Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Hukuk Felsefe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Michael G. MORONY

Iraq After The Muslim Conquest

Princeton, 2006, Gorgias Press.

Kitap İngilizce Tarih Orta Doğu

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

David E. SKLARE

Samuel ben Hofni Gaon and his Culturel World

New York, 1997, Brill Academic Pub..

Kitap İngilizce Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

David Menahem SHOHET

The Jewish Court in the Middle Ages

New York, 1974, Hermon Press.

Kitap İngilizce Orta Doğu Hukuk

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Leon NEMOY

Karaite Anthology: Excerpts from the Early Literature

London, 1952, Yale University Press.

Kitap İngilizce Edebiyat

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

David S. SASSOON

A History of the Jews in Baghdad

ABD, 2006, Simon Wallenburg Press.

Kitap İngilizce Tarih Orta Doğu

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

James Alan MONTGOMERY

The Samaritans, The Early Jewish Sect, Their History, Theology and Literature

Philladelphia, 1907, The J.C. Winston Co..

Kitap İngilizce Tarih Orta Doğu

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Muhammed HAMİDULLAH

“İslamda Devletler Hukuku”

Ankara Üniversitesi İslamî İlimler Enstitüsü Dergisi.

Makale Türkçe Tarih

Bu Makale

1 kez

görüntülendi.

Bu eserin aldığı atıf bulunmuyor.

Eser istatistikleri yükleniyor...