Abbasiler Döneminde Yahudilerin Temel Eğitim Kurumları: Bet ha-Seferler ve Beytülmidraslar

Makale Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Nur Arslantaş

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

2014

Yayınlandığı Eser:

Belleten

Cilt:

LXXVIII

Sayı:

282

Sayfa Aralığı:

435-474

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://drive.google.com/file/d/0B7liBn5XLsAfNUJWM0V1M0stUVU/edit?pli=1

Operatör:

Özlem Dik

Güncelleyen:

Taha Hüseyin Çaycı

Özet:

Asırların kazandırdığı sürgün tecrübesi Yahudilere cemaat olarak ayakta kalmanın, eğitimden geçtiği gerçeğini öğretmisti. Bu amaçla organize her cemaatte ilk ve orta öğretim kurumlarının kurulmasına önem verilmistir. Din adamları eğitimin önemli bir dinî vecîbe olduğunu sıkça dile getirmişler; cemaatleri, çocukların eğitilmesi konusunda teşvik etmişlerdir. Cemaatlerdeki fakir ve yetim öğrencilerin eğitim masrafları cemaat yönetimleri tarafından üstlenilmiştir.

Abbasîler döneminde Yahudi eğitiminin temelini, Tevrat ve Talmud öğretimi olusturmuştur. 6-7 yaslarında baslanan bet ha-sefer adı verilen ilkokullarda Tora (Tevrat)öğretimi yanında günlük ibadetlerde duaları okuyabilecek kadar İbranîce ve temel ibadet bilgileri ile bir Yahudide bulunması gereken vasıflar ve buna uygun alışkanlıklar kazandırılmaya çalışılırdı. İslam toplumuyla bütünleşmeye paralel olarak öğrencilere basit hesap bilgileri ve Arapça yazımı da öğretilmeye başlamıştır.

Yahudilerde orta öğretim İslam kaynaklarında beytülmidras olarak bahsedilen bet ha-midraslarda yapılırdı. Sinagogların yanında inşa edilen beytülmidrasların yönetiminden betdinler sorumluydu. İlkokula göre daha disiplinli olan beytülmidraslarda öğretim Misna ve Talmud merkezli idi.

Yahudiler, Abbasîler döneminde eğitim-öğretim kurumları açısından en organizeli cemaatlerden biri idi. Kurumsal tecrübeleri miladın ilk asırlarına dayanan Yahudiler, Mesih gelmeden önce mesihî toplumun oluşturulmasında eğitimli toplumun önemini çok iyi anlamış; boş yere isyanlar yerine cemaatlerini dinî yönden eğitmeye yoğunlaşmışlardır. Bu durum onları, yaşadıkları toplumda farklı kılarken, tarih boyunca onlara cemaat olarak varlıklarını devam ettirme imkânı da vermiştir. Din eğitimine her hal ve şartta öncelik veren Yahudiler, bu tutumlarını günümüzde de hâlâ devam ettirmekte, gerek İsrail gerekse dünyanın değişik devletlerinde kurdukları cemaat okullarında çocuklarını eğitmektedirler.

Anahtar Kelimeler: Abbasiler, Yahudiler, Yahudi Tarihi, Yahudi Eğitim Kurumları, Bet ha-sefer, Yahudi İlkokulu, Beytülmidras, Yahudi Ortaokulu, Eğitim Tarihi.

---
Institutions of Jewish Basic Education in the Abbasid Period: Beth Hassephers And Beth Hamidrashs (pp. 435-474)

Living in excile for centuries had taught the Jewish people that the only way for them to survive as a community was through education. Because of this, the establishment of primary and secondary educationial institutions in every organized community was a vital issue. Religious leaders often emphasized education was one of the most important religious duties and encouraged their communities to educate their children. The costs for children of poor households and orphans were covered by the community leaders.

The basis of Jewish education in the Abbasid period constituted of the teaching of the Torah and the Talmud. Children entered primary school, which was known as the beth hassepher, at the age of 6 or 7. Alongside the Torah education, they were taught as much Hebrew as was needed for daily prayers and they were also instructed in basic worshipping rituals. Another goal of the primary schools was to instruct the children in proper Jewish norms and conduct. In paralel with the integration into the Islamic society children were also taught basic arithmetic and Arabic script.

Jewish secondary education was given at the beth hamidrash, which is known as bayt al-midras in Islamic sources. The beth din was responsible for the management of the bayt al-midras, which were built next to the synagogues. The education at the bayt al-midras, which was more disciplined compared to the primary schools, was focused on the Mishna and the Talmud.

The Jews were one of the most organized communities in terms of educational institutions during the Abbasid Period. Whose organizational experience based on first centuries CE, Jews understood well that education was vital in making Messianic community before Mesiah would come. So, they gave up riots in vain and struggled for educating the Jewish community religious education. This situation set them apart from the society which they lived in, enabled them to keep existance as a community throughout the history as well. Jews, who gave priority to religious education disregarding the conditions, still continue to hold this behavior. They educate their children in the community schools which they established both in Israel and in other spots on the world.

Abbasîler döneminde Yahudi eğitiminin temelini, Tevrat ve Talmud öğretimi olusturmuştur. 6-7 yaslarında baslanan bet ha-sefer adı verilen ilkokullarda Tora (Tevrat)öğretimi yanında günlük ibadetlerde duaları okuyabilecek kadar İbranîce ve temel ibadet bilgileri ile bir Yahudide bulunması gereken vasıflar ve buna uygun alışkanlıklar kazandırılmaya çalışılırdı. İslam toplumuyla bütünleşmeye paralel olarak öğrencilere basit hesap bilgileri ve Arapça yazımı da öğretilmeye başlamıştır.

Yahudilerde orta öğretim İslam kaynaklarında beytülmidras olarak bahsedilen bet ha-midraslarda yapılırdı. Sinagogların yanında inşa edilen beytülmidrasların yönetiminden betdinler sorumluydu. İlkokula göre daha disiplinli olan beytülmidraslarda öğretim Misna ve Talmud merkezli idi.

Yahudiler, Abbasîler döneminde eğitim-öğretim kurumları açısından en organizeli cemaatlerden biri idi. Kurumsal tecrübeleri miladın ilk asırlarına dayanan Yahudiler, Mesih gelmeden önce mesihî toplumun oluşturulmasında eğitimli toplumun önemini çok iyi anlamış; boş yere isyanlar yerine cemaatlerini dinî yönden eğitmeye yoğunlaşmışlardır. Bu durum onları, yaşadıkları toplumda farklı kılarken, tarih boyunca onlara cemaat olarak varlıklarını devam ettirme imkânı da vermiştir. Din eğitimine her hal ve şartta öncelik veren Yahudiler, bu tutumlarını günümüzde de hâlâ devam ettirmekte, gerek İsrail gerekse dünyanın değişik devletlerinde kurdukları cemaat okullarında çocuklarını eğitmektedirler.

Anahtar Kelimeler: Abbasiler, Yahudiler, Yahudi Tarihi, Yahudi Eğitim Kurumları, Bet ha-sefer, Yahudi İlkokulu, Beytülmidras, Yahudi Ortaokulu, Eğitim Tarihi.

---
Institutions of Jewish Basic Education in the Abbasid Period: Beth Hassephers And Beth Hamidrashs (pp. 435-474)

Living in excile for centuries had taught the Jewish people that the only way for them to survive as a community was through education. Because of this, the establishment of primary and secondary educationial institutions in every organized community was a vital issue. Religious leaders often emphasized education was one of the most important religious duties and encouraged their communities to educate their children. The costs for children of poor households and orphans were covered by the community leaders.

The basis of Jewish education in the Abbasid period constituted of the teaching of the Torah and the Talmud. Children entered primary school, which was known as the beth hassepher, at the age of 6 or 7. Alongside the Torah education, they were taught as much Hebrew as was needed for daily prayers and they were also instructed in basic worshipping rituals. Another goal of the primary schools was to instruct the children in proper Jewish norms and conduct. In paralel with the integration into the Islamic society children were also taught basic arithmetic and Arabic script.

Jewish secondary education was given at the beth hamidrash, which is known as bayt al-midras in Islamic sources. The beth din was responsible for the management of the bayt al-midras, which were built next to the synagogues. The education at the bayt al-midras, which was more disciplined compared to the primary schools, was focused on the Mishna and the Talmud.

The Jews were one of the most organized communities in terms of educational institutions during the Abbasid Period. Whose organizational experience based on first centuries CE, Jews understood well that education was vital in making Messianic community before Mesiah would come. So, they gave up riots in vain and struggled for educating the Jewish community religious education. This situation set them apart from the society which they lived in, enabled them to keep existance as a community throughout the history as well. Jews, who gave priority to religious education disregarding the conditions, still continue to hold this behavior.  They educate their children in the community schools which they established both in Israel and in other spots on the world.

Bu eser henüz bir kaynakçada yer almıyor.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Ebu'l-fadl Cemalüddin Muhammed B. Mükerrem İBN MANZUR

Lisânü’l-‘Arab

Beyrut, 1990, Der Sadır.

Kitap Arapça Tarih Orta Doğu İslam

Bu Kitap

119 kez

görüntülendi.

İbn-i Hişam

es-Sîretü’n-Nebeviyye

Beyrut, 1964, .

Kitap Arapça Tarih Orta Doğu

Bu Kitap

23 kez

görüntülendi.

Benjamin Mİ-TUDELA

Tudelalı Benjamin & Ratisbonlu Petachia Ortaçağ’da İki Yahudi Seyyahın Avrupa, Asya ve Afrika Gözlemleri

İstanbul, 2001, Kaknüs Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

21 kez

görüntülendi.

Nuh ARSLANTAŞ

İslam Toplumunda Yahudiler

İstanbul, 2008, İz Yayıncılık.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

18 kez

görüntülendi.

Süleyman B. Eşas Es-sicistâni EBU DAVUD

Es-Sünen

İstanbul, 1992, Çağrı Yayınları.

Kitap Türkçe İlahiyat Orta Doğu İslam

Bu Kitap

11 kez

görüntülendi.

Ali EL-MESUDÎ

Mürucü'z-Zeheb ve Meadinü'l-Cevher

Kahire, 1964-65, .

Kitap Arapça

Bu Kitap

9 kez

görüntülendi.

Ali Cevad

el-Mufassal fi Tarihi’l-arab kable’l-İslam

Beyrut, 1978, .

Kitap Türkçe Tarih Orta Asya Orta Doğu Kuzey Afrika Anadolu

Bu Kitap

25 kez

görüntülendi.

Nuh ARSLANTAŞ

İslâm Toplumunda Yahudiler, Abbâsî ve Fâtımî Dönemi Yahudilerinde Hukukî, Dinî ve Sosyal Hayat

İstanbul, 2008, İz Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih İslam

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Nuh ARSLANTAŞ

Emeviler Döneminde Yahudiler

İstanbul, 2005, Gökkubbe Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih 10. yy Orta Doğu 07. yy İslam

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Avraham GROSSMAN

“ha-Aliya le-Erets-Yisrael bi Tkufat ha-Kivuş ha-Muslimi ha-Rişona”

Cathedra.

Makale Svahili Tarih

Bu Makale

2 kez

görüntülendi.

Muhammed HAMİDULLAH

İslam Peygamberi

İstanbul, 1990, Yeni Boyut Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Siyaset

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Salo Wittmayer BARON

“Saadia's Communal Activities”

Saadia Anniversary Volume.

Makale İngilizce Tarih

Bu Makale

2 kez

görüntülendi.

Kutsal Kitap ve Deuterokanonik Kitaplar

İstanbul, 2015, Kitab-ı Mukaddes Şirketi.

Kitap Türkçe İlahiyat Eski Çağ Tarih Orta Doğu

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Salo Wittmayer BARON

A Social and Religious History of the Jews

New York, 1957, Columbia University Press.

Kitap İngilizce Tarih

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Daniel FRANK

The Jews of Medieval Islam, Community, Society and Identity

Leiden-New York-Köln, 1995, E.J.Brill.

Kitap İngilizce Tarih Orta Doğu İslam

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Moshe GİL

Documents of the Jewish Pious Foundations from the Cairo Geniza

Leiden, 1976, Brill.

Kitap İngilizce Tarih

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Jacob MANN

Texts and Studies in Jewish History and Literature

Cincinnati, Ohio, USA, 1931, Hebrew Union College Press.

Kitap İngilizce Tarih

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Louis GİNZBERG

Şeelot u’Tşıvot ha-Geonim min ha-Gniza aşar be-Mıstrayim

New York, 1968, .

Kitap Svahili Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Gaon ŞERİRA

İgeret Rav Şerira Gaon-Meturgam le-Laşon ha-Kodeş

Yeruşalayim, 1991, .

Kitap Svahili Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

S. D. GOITEIN

A Mediterranean Society

Berkeley, 1971, University Of California.

Kitap İngilizce Tarih Orta Doğu

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Moshe GİL

Erets-Yisrael bi’Tkufat ha-Müslimit ha-Rişona

Yeruşalayim, 1983, .

Kitap Svahili Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Moshe GİL

be-Malhut Yişmael bi’Tkufat ha-Geonim

Yeruşalayim, 1997, .

Kitap Svahili Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

David Solomon Sassoon

A History of the Jews in Baghdad

Letchworth, , 1949, .

Kitap İngilizce Tarih Osmanlı

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Elinoar BAREKET

Fustat on the Nile, The Jewish Elite in Medieval Egypt

Brill, 1999, .

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Jewish Society thro-ugh the Ages

New York, 1969, Schocken Books.

Kitap İngilizce Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Salo Wittmayer BARON

Saadia Anniversary Volume

New York, 1943, .

Kitap İngilizce Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Ahmed BELAZURİ

Fütûhu’l-Büldân

Beyrut, 1987, Ab-dullah Enîs Et-Tabbâ-Ömer Enîs Et-Tabbâ.

Kitap Arapça Tarih

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Moshe GİL

Megilat Eviyatar- Makor le-Toldot Maavakiya şel Yeşivat Yeruşa-layim be-mi-Hatsit ha-Şiniya şel ha-Mea he-yod-alef

Yeruşalayim, 1979, .

Kitap Svahili Tarih 11. yy

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Bu eserin aldığı atıf bulunmuyor.

Eser istatistikleri yükleniyor...