Türk Minyatürlerinde Hil'at Merasimleri

Makale Türkçe

Künye:

Yazarlar:

Banu MAHİR

Ekle

Emeği Geçenler:

Ekle

Yayın Yılı:

1999

Yayınlandığı Eser:

Belleten

Cilt:

LXIII

Sayı:

238

Sayfa Aralığı:

745-754

İçerik Dosyası:

Web adresi:

http://dergipark.org.tr/tr/pub/ttkbelleten/issue/60342/887685

Operatör:

Zeynep Kurnaz

Güncelleyen:

Yağız Fatih Nazlıer

Özet:

Makalede, Osmanlı Saray teşrifatında II. Mahmud dönemine (1808-1839) değin önemli bir yere sahip olan, padişahlar ve sadrazamlar tarafından, yabancı elçiler ile devlet erkânını onurlandırmak amacıyla hil'at adını taşıyan kaftan hediye etme geleneğini belgeleyen Osmanlı minyatürleri tanıtılmaktadır.

Konuya giriş amacıyla, önce kaynaklardan ve yapılmış araştırmalardan derlenmiş olan Osmanlı Saray teşrifatının hil'at verme vesileleri ve çeşitli hil'at türleri özetlenmektedir. Daha sonra, hepsi 16. yüzyıl içerisinde hazırlanmış olan Nusretnâme (TSM, H.1365), Şecaatnâme (İÜKtp, T.6043), Şehinşehnâme (TSM, B.200) ve Tarih-i Feth-i Yemen (İÜKtp, T.6045), Surnâme-i Hümayun (TSM, .H.1344) adlı eserlerdeki hil'at merasimlerini tasvir eden minyatürler açıklanmaktadır. Minyatürlerin verileri ışığında, seferler esnasında, otağlarda başarılı olan serdarların yanı sıra, yabancı toplumların Osmanlı hakimiyetine itaat etmesinde de, hi1'atlar hediye edildiği anlaşılmaktadır. Ayrıca minyatürlerin sunduğu yeni verilerden biri de, şehzadelerin sünnet düğünlerinde devlet görevlileri ve yabancı elçilerin dışında, hayır işi olarak, yoksuI çocuklara ve acemi oğlanlara hil'at giydirilmesi adetinin de varolduğudur.

Hil'at merasimlerinde, hil'atlar bohça içerisinde getirilmekte, giydirilen kişiye, mutlaka kılıç, donanmış at, bazen sorguç ve sarık da armağan edilmektedir. Minyatürlerde hil'atların altınla renklendirilmiş oluşu, bunların altın kılabdanlarla işli seraser kaftanlar olduklarını düşündürmektedir. Sonuç olarak, söz konusu minyatürlerin, Osmanlı Sarayı'nın teşrifat ile ilgili kuralları arasında büyük rolü olan bu geleneği aydınlatan, kaynakların verdikleri bilgileri destekleyici, belgesel katkılara sahip oldukları belirtilmektedir.

Konuya   giriş   amacıyla, önce kaynaklardan ve yapılmış araştırmalardan derlenmiş olan Osmanlı Saray teşrifatının hil'at verme vesileleri ve çeşitli hil'at türleri özetlenmektedir. Daha sonra, hepsi 16. yüzyıl  içerisinde  hazırlanmış olan Nusretnâme (TSM,   H.1365), Şecaatnâme (İÜKtp, T.6043), Şehinşehnâme (TSM, B.200) ve Tarih-i Feth-i Yemen (İÜKtp, T.6045), Surnâme-i Hümayun (TSM, .H.1344) adlı eserlerdeki hil'at merasimlerini tasvir eden minyatürler açıklanmaktadır. Minyatürlerin verileri ışığında, seferler esnasında, otağlarda başarılı olan serdarların yanı sıra, yabancı toplumların Osmanlı hakimiyetine itaat etmesinde de, hi1'atlar hediye edildiği anlaşılmaktadır. Ayrıca minyatürlerin  sunduğu  yeni  verilerden  biri de,  şehzadelerin  sünnet düğünlerinde devlet görevlileri ve yabancı elçilerin dışında, hayır işi olarak, yoksuI çocuklara ve acemi oğlanlara  hil'at giydirilmesi adetinin de varolduğudur.

Hil'at  merasimlerinde, hil'atlar  bohça  içerisinde  getirilmekte, giydirilen kişiye, mutlaka kılıç, donanmış at, bazen sorguç ve sarık da armağan edilmektedir. Minyatürlerde hil'atların altınla renklendirilmiş oluşu,  bunların  altın  kılabdanlarla  işli  seraser  kaftanlar  olduklarını düşündürmektedir. Sonuç olarak, söz konusu minyatürlerin, Osmanlı Sarayı'nın teşrifat ile ilgili kuralları arasında büyük rolü olan bu geleneği aydınlatan, kaynakların verdikleri bilgileri destekleyici, belgesel katkılara sahip oldukları belirtilmektedir.

Yunus Buğra Yılmaz

“Minyatür Sanatı”.

54 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

1943 kez

görüntülendi.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Mübahat S. Kütükoğlu

“XVIII. Yüzyılda Osmanlı Devletinde Fevkalade Elçilerin Ağırlanması”

Türk Kültürü Araştırmaları.

Makale Türkçe

Bu Makale

218 kez

görüntülendi.

Mehmet Fuad KÖPRÜLÜ

“Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri Hakkında Bazı Mülahazalar”

Türk Hukuk ve İktisat Tarihi Mecmuası.

Makale Türkçe Bizans Tarih Avrupa Osmanlı Anadolu

Bu Makale

211 kez

görüntülendi.

Zeren TANINDI , Filiz ÇAĞMAN

Topkapı Sarayı Müzesi İslâm Minyatürleri

İstanbul, 1979, Tercüman Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih Sanat Tarihi İslam

Bu Kitap

85 kez

görüntülendi.

Milli Tetebbular Mecmuası

Dergi Türkçe

Bu Dergi

86 kez

görüntülendi.

Emel ESİN

İslamiyetten Önceki Türk Kültür Tarihi ve İslama Giriş

İstanbul, 1978, İÜ Edebiyat Fakultesi Matbaası.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

70 kez

görüntülendi.

Nurhan Atasoy

“Selçuklu Kıyafetleri Üzerine Bir Deneme”

Sanat Tarihi Yıllığı.

Makale Türkçe Sanat Tarihi

Bu Makale

40 kez

görüntülendi.

Zarif ORGUN

“Osmanlı İmparatorluğunda Name ve Hediye Getiren Elçilere Yapılan Merasim”

Tarih Vesikaları Dergisi.

Makale Türkçe

Bu Makale

41 kez

görüntülendi.

Hüsamettin AKSU

“Sultan III. Murad Şehinşahnamesi”

Sanat Tarihi Yıllığı.

Makale Türkçe Tarih Orta Doğu Balkan Osmanlı 16. yy Anadolu

Bu Makale

35 kez

görüntülendi.

Zeren AKALAY

Tarihi Konulu Minyatürlü Yazmalar: Şehnameler ve Gazanameler

İstanbul, 1972, DOKTORA.

Tez Türkçe Tarih Osmanlı

Bu Tez

15 kez

görüntülendi.

İmamzade ESAT

Teşrifat-ı Kadime

İstanbul, , .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

11 kez

görüntülendi.

Mehmet Zeki PAKALIN

Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü

İstanbul, 1971, Milli Eğitim Bakanlığı.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

13 kez

görüntülendi.

Joseph von Hammer-Purgstall

Büyük Osmanlı Tarihi 7. Cilt

İstanbul, , Üçdal Neşriyat.

Kitap Türkçe Tarih Osmanlı

Bu Kitap

6 kez

görüntülendi.

Yusuf HALAÇOĞLU

XIV-XVII. Yüzyıllarda Osmanlı Devlet Teşkilâtı ve Sosyal Yapı

Ankara, 1991, Türk Tarih Kurumu.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Ivan STCHOUKINE

La peinture Turque d'aprés les manuscrits illustrés, Ier partie: de Suleyman Ier à Osman II (1520-1622)

Paris, 1966, .

Kitap Fransızca Tarih

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Osmanlı Devleti’nin Merkez ve Bahriye Teşkilatı

Ankara, 1984, Türk Tarih Kurumu.

Kitap Türkçe Yakın Çağ Tarih Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Nurhan Atasoy , Filiz ÇAĞMAN

Turkish Miniature Painting

İstanbul, 1974, R.C.D. Cultural İnstitute.

Kitap İngilizce

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

Nurhan Atasoy

1582 Surname-i Hümayun: Düğün Kitabı

İstanbul, 1997, Koçbank Yayınları.

Kitap Türkçe 15. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Osmanlı Devletinin Saray Teşkilatı

Ankara, 1984, Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Kitap Türkçe 18. yy Osmanlı Anadolu

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Fehmi Ethem KARATAY

Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Farsça Yazmalar Kataloğu

İstanbul, 1961, .

Kitap Türkçe Osmanlı

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Fehmi Ethem KARATAY

Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu

İstanbul, 1961, .

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Güner İNAL

“The Influence of the Kazvin Style on Ottoman Miniature Painting”

5th International Congress of Turkish Art.

Makale İngilizce

Bu Makale

2 kez

görüntülendi.

Ivan STCHOUKINE , F. EDHEM

Les Manuscrits Orientaux Illustre de la Bibliothèque de l'Universite de Stamboul

Paris, 1933, .

Kitap Fransızca

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Zeki TEKİN

Teşrifatta Giydirilen Hil'atlar

İstanbul, 1982, MASTER.

Tez Türkçe Tarih

Bu Tez

2 kez

görüntülendi.

Emel ESİN

Turkish miniature painting

Rutland, 1960, Charles E. Tuttle.

Kitap İngilizce

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Norah TITLEY

Miniatures from Turkish Manuscripts, Catalogue and Subject Index of Paintings in the British Library and British Museum

London, 1981, .

Kitap İngilizce

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Hulusi YAVUZ

“İslâm Sanatları Bakımından Rumûzî'nin Fütûh-ı Yemeni”

Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi.

Makale Türkçe Tarih Sanat Tarihi İslam

Bu Makale

0 kez

görüntülendi.

Bu eserin aldığı atıf bulunmuyor.

Eser istatistikleri yükleniyor...